LIVE Oorlog Oekraïne | Oekraïne meldt Russische aanvallen kort na topoverleg in Witte Huis
In dit artikel:
In de nacht van maandag op dinsdag voerde Rusland nieuwe drone- en raketaanvallen uit op Oekraïne; de Oekraïense luchtmacht meldde onder meer treffer(s) bij Krementsjoek in de regio Poltava en ergens in het land gingen luchtalarmen af, ook in Kyiv. Over slachtoffers of omvangrijke schade is nog niets bevestigd. Russische media meldden tegelijk dat Oekraïense drones Volgograd (aan de Wolga) hadden aangevallen en brand veroorzaakten bij een olieraffinaderij en op het terrein van een ziekenhuis; het Russische ministerie van Defensie sprak van een massale droneaanval, maar officiële schade- en slachtoffercijfers ontbreken.
Tegelijkertijd eist Oekraïne verantwoordelijkheid op voor een aanval op de Droezjba-oliepijpleiding in de Russische regio Tambov, waardoor de stromen olie naar onder meer Hongarije werden onderbroken. Buitenlandse persbureaus konden die claim niet onafhankelijk verifiëren; de Slowaakse pijplijnbeheerder Transpetrol bevestigde wel dat er geen olie meer aankomt. Oekraïense autoriteiten zeiden dat drones de pijpleiding raakten; het ministerie van Buitenlandse Zaken weigerde direct te bevestigen dat Kyiv de dader is en verwees Hongarije naar Rusland als klager.
Op diplomatiek vlak stond maandagavond het Witte Huis centraal: de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, de Amerikaanse president Donald Trump en zeven Europese leiders (onder wie Mark Rutte, Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Friedrich Merz) bespraken veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Het overleg begon in de East Room en werd later voortgezet in de Oval Office; Trump voerde halverwege een telefonisch gesprek van circa 40 minuten met Vladimir Poetin. Volgens Kremlin-bronnen kwamen tijdens dat gesprek ook ideeën voor ontmoetingen op hoger politiek niveau aan de orde.
Zelensky liet na afloop weten open te staan voor een topontmoeting met Poetin en dat voorbereidingen daarvoor zijn begonnen; er circuleren geluiden dat zo’n ontmoeting binnen twee weken mogelijk zou kunnen plaatsvinden. Hij riep er tegelijk toe op dat westerse veiligheidsgaranties snel concreet moeten worden uitgewerkt — hij noemde een termijn van ongeveer tien dagen. Nederlandse premier Mark Rutte benadrukte dat Oekraïne alleen over territoriale concessies kan praten als helder is wat de westerse bescherming precies inhoudt; troepensturing naar Oekraïne was volgens hem geen onderwerp van het overleg.
President Trump kondigde aan de voorbereidingen voor een ontmoeting tussen Poetin en Zelensky te starten en zei dat meerdere Europese landen met coördinatie van de VS garanties voor Oekraïne zouden kunnen garanderen. Hij noemde het een belangrijke stap dat Rusland zou kunnen instemmen met westerse veiligheidsgaranties, al blijft onduidelijk welke specifieke garanties Rusland accepteert. De Duitse bondskanselier Merz verwacht dat een ontmoeting binnen twee weken haalbaar is en drong aan op gezamenlijke Europese inzet voor garanties. De Finse president Alexander Stubb toonde zich sceptisch over de bereidheid van Poetin om echt te verschijnen, en noemde de Russische president onbetrouwbaar.
Macron waarschuwde dat, mocht onderhandelen mislukken, strengere sancties tegen Rusland nodig zijn om de druk te verhogen. Ursula von der Leyen sprak zich nadrukkelijk uit over de door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen en bedankte Trump voor zijn inzet om hen te herenigen; wereldwijd is er veel verontwaardiging over beschuldigingen dat Rusland tienduizenden kinderen zonder toestemming van families naar Russische grond zou hebben overgebracht — een zaak waarvoor het Internationaal Strafhof een arrestatiebevel tegen Poetin heeft uitgevaardigd.
Economisch en militair kwamen ook andere punten aan bod: Zelensky zei een voorstel te hebben gedaan om voor ongeveer 90 miljard dollar wapens van de VS te kopen, deels met Europese steun; The Financial Times meldt dat Kyiv met name interesse heeft in minstens tien Patriot-luchtverdedigingssystemen, maar details ontbreken nog. Trump benadrukte dat de VS wapens verkopen en niet weggeven; eerdere regelingen laten NAVO-landen uit Amerikaanse voorraden kopen om die aan Oekraïne te doneren.
Kortom: de oorlog escaleerde recent tactisch met nieuwe aanvallen en wederzijdse beschuldigingen over aanvallen op infrastructuur, terwijl op het diplomatieke vlak in Washington gesprekken en telefoontjes tussen leiders de opening naar een mogelijke top tussen Zelensky en Poetin hebben opgeleverd — onder voorbehoud van onduidelijke garanties, twijfels over Poetin’s bereidheid en de reële vraag welke concrete toezeggingen Rusland zou accepteren.