LIVE Oorlog Oekraïne | Oekraïne claimt verantwoordelijkheid voor explosie op Russisch spoor en ontsporen treinen
In dit artikel:
De Oekraïense militaire inlichtingendienst HOeR zegt verantwoordelijk te zijn voor twee sabotageacties op Russische spoorlijnen dit weekend. In de regio Orjol ontplofte zaterdagavond een verdacht pakket tijdens een ontmantelingspoging door explosievenopruimers; drie officieren werden gedood. In de regio Leningrad (nabij Sint-Petersburg) raakten later een goederentrein en een locomotief ontspoord; daarbij kwam de machinist om het leven en moesten delen van het spoor worden afgesloten. Oekraïense media citeren HOeR met de stelling dat de aanvallen aanzienlijke logistieke verstoringen voor Rusland veroorzaken; militaire analisten benadrukken dat het spoornet cruciaal is voor de Russische oorlogsinspanningen.
Tegelijk vonden meerdere drone-aanvallen plaats op Russische olie-infrastructuur. Een aanval trof de grote Kinef-raffinaderij bij Kirishi zuidoostelijk van Sint-Petersburg, waarbij wrakstukken van drones een brand veroorzaakten maar geen gewonden vielen. Ook werd melding gemaakt van een drone-inslag op een raffinaderij in Oefa en van een drone die een schip in de haven van Primorsk raakte; in die zaak werd een kleine brand snel geblust. Moskou meldt bovendien honderden Oekraïense drones te hebben onderschept rond Sint-Petersburg en Moskou.
De incidenten leidden tot verhoogde spanningen binnen de NAVO en bij buurlanden. Roemenië veroordeelt dat een Russische drone het Roemeense luchtruim binnendrong; twee straaljagers werden uitgezonden en inwoners werden gewaarschuwd voor eventueel neerdalende brokstukken. President Zelensky stelde dat een drone ongeveer 10 km Roemeens grondgebied bereikte, een bewering die Roemenië niet bevestigde. Polen liet uit voorzorg straaljagers opstijgen en bracht grond-luchtverdediging in paraatheid; sirenes gingen in grensprovincies af en de luchthaven van Lublin werd tijdelijk voor civiel verkeer gesloten.
Als reactie kondigde de NAVO een nieuwe versterkte missie aan voor Oost-Europa: de “Oostelijke Schildwacht” (Eastern Sentry) moet vooral drones bestrijden en wordt onmiddellijk opgestart met bijdragen van onder meer Duitsland, het VK, Frankrijk en Denemarken. Duitsland verdubbelt zijn Eurofighter-patrouilles in Polen; Frankrijk zendt extra Rafales. Nederland stuurt vanaf 1 december twee Patriot-systemen, een NASAMS en antidronesystemen voor een halfjaar naar Polen om logistieke knooppunten te beschermen.
Op diplomatiek niveau zijn de spanningen merkbaar: Frankrijk heeft de Russische ambassadeur ontboden en de VN-Veiligheidsraad komt bijeen op verzoek van Polen over de drone-incidenten. Tegelijk stuurde voormalig president Donald Trump een brief aan NAVO-landen met het dringende advies eerst te stoppen met Russische olie-importen en gezamenlijk strengere sancties, inclusief voorstellen voor “secundaire sancties” richting landen als China.
Op het slagveld meldt Oekraïne een geslaagde afweer: volgens president Zelensky is de Russische offensieve operatie in de regio Soemy tot staan gebracht, al blijven er nog Russische troepen in het gebied aanwezig. Rusland en Belarus zijn intussen begonnen aan gezamenlijke militaire oefeningen (Zapad-2025), naar schatting met tientallen duizenden militairen, en Moskou stelt dat de oefeningen routinematig zijn.
Verder kleine maar opvallende berichten: prins Harry bracht een verrassingsbezoek aan Kyiv om gerevalideerde Oekraïense militairen te steunen; het Kremlin zegt dat vredesonderhandelingen op pauze staan; en westerse staten blijven luchtafweer en gevechtsvliegtuigen naar de oostflank verplaatsen nu de dreiging van drone-operaties en grensincidenten is toegenomen.