LIVE Oorlog Oekraïne | BNR: Tekort aan opvangplekken voor Oekraïners dreigt als oorlog voortduurt
In dit artikel:
Nederlandse gemeenten luiden de alarmbel over de opvang van Oekraïense vluchtelingen nu de oorlog voortduurt. Een rondgang van BNR langs de twintig grootste gemeenten laat zien dat veel asiellocaties vol of bijna vol zijn; steden zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht, maar ook Eindhoven, Leiden, Amersfoort, Zaanstad, Tilburg, Enschede, Apeldoorn en Arnhem geven aan onder druk te staan. Lokale besturen vragen extra steun van het Rijk omdat elke week nog zo'n 300 nieuwe Oekraïners naar Nederland komen en sommige gemeenten al moeten melden dat ze geen nieuwe ontheemden meer kunnen opnemen.
Internationaal escaleert het geweld opnieuw: in de nacht van zaterdag op zondag voerde Rusland volgens Oekraïense bronnen de grootste aanval sinds het begin van de invasie uit, met naar schatting 805 drones en 13 kruisraketten richting meerdere steden, onder meer Kyiv, Odesa, Charkiv, Dnipro, Zaporizja en Kryvy Rih. In Kyiv werd onder meer het regeringsgebouw getroffen; brand verwoestte delen van het dak en de bovenste verdiepingen en er vielen meerdere doden en gewonden. Oekraïense autoriteiten spreken van tientallen slachtoffers in verschillende regio’s. Poolse en geallieerde vliegtuigen steunden bij de bescherming van het Poolse luchtruim; luchtafweer en radarsystemen werden eveneens ingezet.
Reacties uit Brussel en Europese hoofdsteden waren scherp: Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen noemde de aanval een schending van internationaal recht en beloofde verdere versterking van Oekraïne en aanscherping van sancties. Ook president Macron benadrukte Europese steun aan Oekraïne. De Amerikaanse gezant Keith Kellogg zei dat de aanval wijst op verdere escalatie door Rusland. In Washington pleitten beleidsmakers voor intensivering van economische druk op Moskou; Amerikaanse functionarissen opperen nieuwe sancties en maatregelen tegen landen die Russische olie blijven afnemen.
Oekraïne voerde tegelijkertijd aanvallen uit op Russische energie-infrastructuur, waaronder opnieuw schade aan de Droezjba-oliepijpleiding die Hongarije en Slowakije bevoorraadt. Die tactiek van aanslagen op energiedoelwitten heeft in het regionaal verkeer tot spanningen geleid; Slowakije en Hongarije reageerden kritisch op eerdere incidenten.
Politiek blijft een diplomatische doorbraak uit. Zelensky stelde voor dat Poetin naar Kyiv komt voor vredesoverleg; Poetin zegt in principe open te staan voor gesprekken, maar prefereert Moskou als locatie en waarschuwt dat westerse troepen in Oekraïne als legitieme doelen zouden worden beschouwd. Een groep van 26 landen heeft zich uitgesproken voor veiligheidsgaranties voor Oekraïne na een staakt-het-vuren, mogelijk inclusief een internationale troepenmacht. Verschillende landen boden zich aan als gastheer voor een top. Voorts kondigden leiders van westerse landen besprekingen aan over extra sancties op olie en gas.
Andere belangrijke ontwikkelingen: Oekraïne meldt dat het inmiddels ongeveer 60 procent van zijn eigen wapens produceert en werkt samen met onder meer Denemarken aan gezamenlijke productie van onderdelen voor raketten en drones. Bij een Russische aanval op een humanitaire mijnenruimingsmissie van de Deense ngo Danish Refugee Council vielen doden en gewonden; Denemarken veroordeelde de aanval. In politiek-bestuurlijke kringen wijzen sommige betrokken leiders op het belang van verdere militaire en economische steun om Oekraïne aan de onderhandelingstafel te brengen.
Kort samengevat: de militaire intensiteit neemt toe met grootschalige Russische luchtaanvallen en wederzijdse incidenten op energie-infrastructuur, terwijl Europa en de VS op verschillende manieren reageren — van sanctiedreigementen tot plannen voor veiligheidsgaranties — en Nederlandse gemeenten tegelijkertijd worstelen met de humanitaire nasleep in de vorm van beperkte opvangcapaciteit.