LIVE Navo-top | Hekken bij hotel Trump in Noordwijk waaien om, twee agenten gewond
In dit artikel:
Nederland bereidt zich intensief voor op de NAVO-top die van 24 tot en met 26 juni in Den Haag plaatsvindt. Wereldleiders vergaderen woensdag tussen 10.30 en 13.00 uur, met daarnaast diverse zij-evenementen zoals een diner dinsdagavond waar ook de Oekraïense president Zelensky aanwezig zal zijn. Het evenement is historisch, aangezien het de eerste keer is dat Nederland gastland is van een NAVO-top, met meer dan veertig staatshoofden en circa 9000 gasten, waaronder 2000 journalisten. De top blijkt financieel zeer kostbaar, met kosten die oplopen tot ruim een miljoen euro per effectieve vergaderminute.
Rondom het World Forum, de locatie van de top, gelden uitgebreide veiligheidsmaatregelen: het gebied is grotendeels afgesloten, verkeerscamera’s langs de A4 zijn tijdelijk uitgeschakeld om de delegaties te beschermen, en talrijke hekken en controleposten zijn neergezet. Ondanks deze voorzorgsmaatregelen zijn twee agenten lichtgewond geraakt toen hekken bij Noordwijk omvielen. Naar verwachting overnacht de Amerikaanse president Donald Trump in hotel Huis ter Duin.
Klimaatactivisten van Extinction Rebellion probeerden maandag de A44 bij Lisse te blokkeren als protest tegen de vergadering; zij werden door een grote politiemacht tegengehouden en minstens vijf personen, waaronder mogelijk een journalist zonder perskaart, gearresteerd. De politie noemt het gebied een veiligheidsrisicogebied vanwege een vermeende terroristische dreiging zonder verdere details te geven. De A44 is afgesloten en gereserveerd voor het vervoer van delegaties, wat ook leidt tot aanzienlijke verkeershinder en vertragingen op omliggende wegen. Rijkswaterstaat adviseert weggebruikers de regio te mijden, openbaar vervoer te benutten en waar mogelijk thuis te werken.
Politiek gezien wordt de top vooral gemarkeerd door het bereiken van overeenstemming over een nieuwe defensie-uitgavenorm van 5 procent van het bruto binnenlands product. Dit compromis, mede gefaciliteerd door de Nederlandse NAVO-voorzitter Mark Rutte, houdt in dat 3,5 procent direct aan defensie wordt besteed en 1,5 procent aan ondersteunende zaken zoals cyberbeveiliging. Spanje, dat aanvankelijk moeite had met de verhoging, heeft uiteindelijk ingestemd met een net iets afgestemde formulering.
Verder speelt Oekraïne een speciale rol: president Zelensky ontmoet premier Schoof dinsdag in het Catshuis en schuift aan bij gesprekken met NAVO-leiders en Europese topfunctionarissen. Hij is echter niet aanwezig bij de plenaire vergadering vanwege Amerikaanse bezwaar, mede doordat eerdere ontmoetingen met Trump gespannen verliepen. Japan, geen NAVO-lid maar partner in de Indo-Pacifische regio, dreigt af te zeggen vanwege beperkte kansen om Amerikaanse president Trump te spreken. De Japanse minister van Buitenlandse Zaken zal wel deelnemen.
Naast deze politieke en veiligheidsontwikkelingen is ook aandacht voor symboliek: burgemeester Van Zanen onthulde een groot kunstwerk nabij het World Forum, ontworpen door een samenwerking tussen een Estse en een Nederlandse kunstenaar, als herinnering aan de gaststad van deze NAVO-top.
De combinatie van strenge beveiliging, politieke onderhandelingen en maatschappelijke protesten maakt de NAVO-top in Den Haag tot een omvangrijk en complex evenement dat niet alleen diplomatiek, maar ook logistiek en maatschappelijk veel aandacht vraagt.