LIVE Midden-Oosten | Twee op de drie Nederlanders steunen Gazabeleid kabinet niet, niet eerder zó veel
In dit artikel:
Een groot deel van de Nederlandse bevolking keert zich tegen het kabinet in het dossier Gaza: volgens een Ipsos I&O-peiling (1.155 respondenten, gehouden van 29 augustus tot 1 september) zegt twee derde van de Nederlanders het beleid 'helemaal niet' of 'in beperkte mate' te steunen; het aandeel dat het beleid wél steunt steeg licht van 15 naar 18 procent. De verschuiving komt vooral doordat minder mensen 'geen mening' hebben. De meting volgde op het vertrek van NSC uit de coalitie na het opstappen van minister Caspar Veldkamp, die naar eigen zeggen te weinig ruimte kreeg om tegen Israël op te treden.
Milieu- en mensenrechtenactivisme op zee
Een schip van de Global Sumud Flotilla Mission, met onder meer internationale activisten (o.a. namen als Greta Thunberg en acteur Liam Cunningham zijn genoemd), is afgelopen week op de Middellandse Zee getroffen door een explosie die door de organisatie als een drone-aanval wordt omschreven. Het incident vond plaats voor de kust van Tunesië; zes opvarenden raakten niet gewond, wel is brandschade gemeld. De vloot vertrok vanuit Barcelona en wil de Israëlische zeeblokkade van Gaza doorbreken om hulp te leveren.
Escalatie in en rond Gaza
Israël heeft zijn aanvallen in en rond Gaza-Stad opgevoerd als voorbereiding op een intensievere grondoperatie. Premier Benjamin Netanyahu riep inwoners van Gaza-Stad op te vertrekken; Palestijnse hulpdiensten melden hoge aantallen doden en gewonden. Nieuwsmedia melden onder andere 39 doden op een recente maandag (waarvan 25 in Gaza-Stad) en eerder 67 doden op een zaterdag, vooral in Gaza-Stad. Israëlische militairen noemen eigen verliezen (onder meer vier doden bij een tankincident).
Regionale uitbreiding van geweld
Het geweld strekt zich uit naar buurlanden en regio’s: luchtaanvallen door Israël in oostelijk Libanon, gericht op Hezbollah-posities en trainingskampen, zouden volgens het Libanese ministerie ten minste vijf doden hebben veroorzaakt. Vanuit Gaza en omliggende gebieden werden projectielen afgevuurd; Islamitische Jihad noemde recente raketaanvallen een antwoord op Israëlische acties. Ook de Houthi’s in Jemen zijn betrokken: een drone raakte het Israëlische vliegveld Ramon bij Eilat, waardoor twee mensen gewond raakten en het vliegverkeer tijdelijk stilviel; Israël meldt meerdere neergehaalde Houthi-drones en voerde luchtaanvallen op Jemen uit.
Diplomatieke spanningen en politieke maatregelen
Spanje nam een scherpe positie in: premier Pedro Sánchez kondigde een pakket van maatregelen aan (onder andere een wapenembargo en beperkingen op bevoorrading via havens) en riep dat Israëls optreden op grenzen van genocide zou staan. Als reactie verbood Israël de Spaanse vicepremier Yolanda Díaz de toegang en noemde de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken de Spaanse campagne anti-Israëlisch en antisemitisch; Madrid riep zijn ambassadeur terug voor overleg. Tegelijk meldde de Israëlische minister Gideon Saar dat Israël akkoord zou zijn met een door de Verenigde Staten voorgesteld staakt-het-vuren en een volledige deal waarbij gijzelaars worden vrijgelaten, terwijl Israëlische defensieministers tegelijkertijd zwaar dreigden richting Hamas als gijzelaars niet zouden vrijkomen.
Rechtszaken, VN-kritiek en internationale reacties
Het Israëlische Hooggerechtshof oordeelde dat de autoriteiten Palestijnse gevangenen structureel onvoldoende voedsel verstrekken en beval verbeteringen; de zaak was aangespannen door mensenrechtenorganisaties ACRI en Gisha. De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN, Volker Türk, waarschuwde voor genocidale retoriek en beschuldigde Israël van oorlogsmisdaden, en riep de internationale gemeenschap op om in te grijpen om een genocide te voorkomen.
Binnen- en buitenlandse protesten en politieoptredens
Internationaal bleven demonstraties en acties doorgaan: in Londen werden honderden betogers gearresteerd tijdens steunacties voor de verboden activistische groep Palestine Action; in Israël vonden grootschalige straatprotesten plaats voor een einde aan de oorlog en ter herovering van gijzelaars.
Stand van zaken
De situatie blijft dynamisch: onderhandelingen over een mogelijk staakt-het-vuren en de vrijlating van gijzelaars lopen, terwijl tegelijkertijd militaire operaties, regionale confrontaties en diplomatieke maatregelen elkaar versterken. Humanitaire zorgen en internationale druk nemen toe, maar concrete doorbraken ontbreken vooralsnog.