LIVE Midden-Oosten | Tot 400.000 Palestijnen gevlucht uit Gaza-Stad, leger opent extra 'evacuatieroute'

woensdag, 17 september 2025 (08:03) - Algemeen Dagblad

In dit artikel:

Israël is deze week een intensief grondoffensief begonnen om Gaza-Stad volledig in te nemen, wat heeft geleid tot massale ontheemding en zware slachtoffers. Het Israëlische leger meldt dat inmiddels ongeveer 400.000 Palestijnen de stad hebben verlaten (van een geschatte pre‑oorlogbevolking van circa 1 miljoen) en dat een tweede evacuatie-route naar het zuiden is geopend omdat de kustweg overbelast raakte. Volgens de IDF bevinden zich naar schatting 2.000–3.000 Hamas‑strijders in de stad; voor de operatie werden 60.000 reservisten gemobiliseerd.

De gevechten en bombardementen resulteerden in tientallen doden en gewonden; lokale autoriteiten meldden onder meer dat op één dag minstens 106 Palestijnen omkwamen en dat woongebouwen en moskeeën werden verwoest. Hulporganisaties stellen dat er geen echt veilige vluchtroutes of opvanglocaties zijn en waarschuwen voor een verslechterende humanitaire catastrofe. Frankrijk en Canada keurden het offensief scherp af en riepen Israël op de distributie van humanitaire hulp naar Gaza onmiddellijk te herstellen.

Internationaal leidt de escalatie tot felle discussies. Een onafhankelijke VN‑onderzoekscommissie concludeerde dat er redelijke gronden zijn om te spreken van genocide door Israël in de Gazastrook; die conclusie leidde tot ontkenning en kritiek vanuit Jeruzalem, dat het rapport als bevooroordeeld bestempelt. VN‑secretaris‑generaal António Guterres veroordeelde de systematische verwoesting en stelde dat Israël zich niet open lijkt te stellen voor een staakt‑het‑vuren. Vreedzame organisaties zoals PAX en Oxfam Novib roepen westerse landen op harder op te treden en maatregelen te overwegen.

Regionale spanningen lopen op: Israël voerde een luchtaanval uit op de haven van het Jemenitische Hodeidah, die onder Houthi‑controle staat, waarna Jemenitische luchtverdedigingssystemen volgens Houthi‑media in actie kwamen. De Arabisch‑islamitische top in Qatar riep landen op hun betrekkingen met Israël te heroverwegen en vroeg juridische en politieke stappen om verdere acties tegen Palestijnen te voorkomen.

Politieke reacties lopen uiteen: Spanje annuleerde een wapendeal ter waarde van bijna 700 miljoen euro en bereidt een wapenembargo voor; de Spaanse koning Felipe sprak van ‘onbeschrijfelijk lijden’. In Washington werden uiteenlopende signalen gehoord: president Trump waarschuwde dat Hamas “in problemen” komt als het gijzelaars inzet als menselijk schild, terwijl minister Marco Rubio waarschuwde dat er mogelijk slechts een kort tijdsvenster is voor een akkoord.

Binnen Israël is de publieke opinie verdeeld; regeringsleiders verdedigen de operatie als noodzakelijke vernietiging van terreurinfrastructuur, terwijl binnenlandse vredesgroepen en sommige westerse organisaties de acties scherp bekritiseren en oproepen tot onmiddellijke bescherming van burgers en ongehinderde humanitaire toegang.