LIVE Midden-Oosten | Schip uit hulpvloot richting Gaza geraakt, mogelijk door drone
In dit artikel:
Een schip uit de activistenvloot Global Sumud Flotilla Mission, onderweg vanuit Barcelona richting Tunesië om de Israëlische zeeblokkade van Gaza te doorbreken, werd op de Middellandse Zee getroffen door wat de organisatie als “mogelijk een drone” bestempelt. Het vaartuig voer onder Portugese vlag; alle opvarenden, waaronder klimaatactivist Greta Thunberg en acteur Liam Cunningham, zijn ongedeerd. De groep zegt door intimidatie niet te zullen afzien van de missie.
In Gaza escaleert het geweld: Israël heeft de bombardementen op Gaza-Stad opgevoerd en bereidt een intensiever grondoffensief voor; premier Benjamin Netanyahu riep bewoners op de stad te verlaten. Lokale hulpdiensten melden tientallen doden in recente aanvallen (onder meer 39 doden maandag, met 25 in Gaza-Stad). Israël meldt ook militaire verliezen na aanvallen van Palestijnse militanten.
Het geweld strekt zich regionaal uit. Israël voerde luchtaanvallen uit op oost-Libanon, waarbij ten minste vijf doden vielen; doelwit waren volgens het leger Hezbollah-posities en trainingskampen. Vanuit de Gazastrook werden onder meer raketten afgevuurd door Islamitische Jihad; één werd onderschept. Ook een drone trof de Israëlische luchthaven Ramon bij Eilat, met twee lichtgewonden; Israël wijt die toestellen aan de door Iran gesteunde Houthi’s uit Jemen.
Op politiek-diplomatiek vlak nam Spanje scherpe stappen: premier Pedro Sánchez kondigde een pakket maatregelen aan tegen Israël, waaronder een wapenembargo en beperkingen op aanmeren van schepen met brandstof voor Israëlische troepen. Als reactie weigerde Israël de Spaanse vicepremier Yolanda Díaz toegang en beschuldigde het Spanje van een anti-Israëlische en antisemitische campagne; Madrid riep zijn ambassadeur in Tel Aviv terug voor overleg.
Internationale en juridische kritiek groeit. De VN-mensenrechtenchef Volker Türk waarschuwde voor genocidale retoriek van sommige Israëlische leiders en riep de wereld op in te grijpen om een genocide te voorkomen. Tegelijk oordeelde het Israëlische Hooggerechtshof dat de regering tekortschiet in de voedselvoorziening aan Palestijnse gevangenen en beval verbetering van het beleid; mensenrechtenorganisaties melden structureel misbruik in detentiecentra.
Wat gijzelaars betreft, staat veel op het spel: Israël zegt een ultimatum te hebben gegeven aan Hamas om de nog aanwezige gijzelaars vrij te laten, en sommige Israëlische ministers stellen dat hun regering instemde met een Amerikaanse wapenstilstandsvoorstel dat gijzelaarsruil en ontwapening van Hamas bevat. Hamas zegt voorstellen van Amerikaanse bemiddelaars te overwegen maar houdt vast aan eerdere voorwaarden.
Op straat en in de regio merken we politieke mobilisatie en repressie: in Londen werden bij een betoging voor Palestine Action meer dan 425 mensen gearresteerd, onder wie meerdere Nederlanders. In Israël leidde een schietpartij in Oost-Jeruzalem tot minstens zes doden en meerdere zwaargewonden, en binnen Israël vinden massale demonstraties plaats voor beëindiging van de oorlog en terugkeer van gijzelaars.
Kortom: de strijd concentreert zich op Gaza-Stad met groeiende militaire druk en bredere regionale incidenten, terwijl diplomatieke spanningen en internationale veroordelingen toenemen. De kansen op een duurzame doorbraak blijven afhankelijk van of partijen snel een akkoord bereiken over gijzelaars en een staakt-het-vuren, en van internationale druk om verdere escalatie te voorkomen.