LIVE Midden-Oosten | Qatar organiseert Arabische spoedtop, festival Gent weert Israëlische dirigent van Rotterdams orkest
In dit artikel:
Israël voerde dinsdag een gerichte aanval uit op Doha, waarbij topfiguren van Hamas en een lid van de Qatarese veiligheidsdiensten omkwamen. De actie leidde tot sterke internationale verontwaardiging, diplomatieke spanningen in de Golf en plannen voor een spoedtop: Qatar organiseert zondag en maandag een Arabisch-islamitische bijeenkomst om de aanval te bespreken, en Koeweit sprak openlijk steun uit aan Doha. De Qatarese premier zegt dat Doha zijn bemiddelaarsrol in het conflict met Israël zal heroverwegen en noemt de aanval een zware schending van soevereiniteit; hij riep ook op tot internationaal gezamenlijk optreden tegen de Israëlische operatie.
Regionale escalatie volgde: Israël voerde ook luchtaanvallen uit op Houthi-doelen in Jemen (Sanaa en al-Jawf), volgens Jemenitische bronnen met tientallen doden en gewonden. De Houthis melden gebruik van luchtafweer en claimen slachtoffers door Israëlische bombardementen. De VN-Veiligheidsraad wilde spoedberaad maar schoof de sessie door zodat de Qatarese premier kon deelnemen.
In Gaza zetten de Israëlische aanvallen zich op te nemen op Gaza-Stad, wat leidde tot massale ontheemding. Volgens Israëlische legercijfers zijn de afgelopen weken circa 200.000 Palestijnen uit de stad verdreven en meldden media dat tienduizenden de laatste dagen nog zijn gevlucht. Palestijnse gezondheidsinstanties en hulporganisaties rapporteren tientallen doden bij recente aanvallen; cijfers lopen uiteen per bron. Mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty, waarschuwen voor catastrofale en onherstelbare gevolgen voor burgers.
Politiek en diplomatiek gevolg: de EU-Commissie kondigde aan directe betalingen aan Israël (ongeveer 14 miljoen euro) op te schorten, met uitzondering van Yad Vashem, en overweegt delen van het associatieverdrag te bevriezen. In het Britse parlement veroordeelde Labour-leider Keir Starmer de aanval op Qatar en sprak hij zich uit voor dringende stappen zoals het opheffen van humanitaire beperkingen; het VK overweegt voor de VN-Generale Vergadering erkenning van Palestina als Israël geen beleidsverandering toont. De Amerikaanse president zou in privégesprekken kritiek hebben geuit op de timing van de Israëlische aanval.
Nederlandse reactie: demissionair minister Van Weel wil zo snel mogelijk stoppen met importen uit Israëlische nederzettingen en werkt aan een AMvB, bij voorkeur in overleg met EU-partners. Cultureel ontstond debat toen het Gent Festival een Israëlische dirigent van een optreden weerde; de Duitse regeringscommissaris voor antisemitisme hekelt het besluit als potentieel discriminerend.
Tussen al deze gebeurtenissen kondigden hulp- en particuliere fondsen, waaronder de stichting van prins Harry, donaties aan voor medische zorg en protheses voor gewonde kinderen in Gaza en Oekraïne. De situatie blijft volatiel met diplomatieke tegenreacties, militaire vergeldingen en groeiende humanitaire noden.