LIVE Midden-Oosten | Qatar organiseert Arabische spoedtop, '1 op de 5 kinderen in Gaza-Stad ondervoed'
In dit artikel:
Qatar roept met spoed een Arabisch-islamitische topbijeenkomst bijeen voor zondag en maandag naar aanleiding van een Israëlische aanval dinsdag in Doha op kopstukken van Hamas. Bij die actie vielen meerdere doden, onder wie ook een lid van de Qatarese veiligheidsdienst. Koeweit steunt Doha en waarschuwde dat een aanval op één Golfstaat het hele blok kan treffen. Israëlische premier Benjamin Netanyahu eiste dat Qatar ofwel de Hamasleiders uitzet of hen berecht; hij verdedigde de operatie als noodzakelijke actie tegen terroristen. De Qatarese premier zei intussen dat Doha haar rol als bemiddelaar in het conflict met Israël heroverweegt.
In de Gazastrook verslechtert de humanitaire situatie snel. Tienduizenden bewoners zijn de afgelopen dagen uit het belegerde Gaza-Stad gevlucht; Israëlische bronnen en media spreken over tot circa 200.000 ontheemden de afgelopen weken. Unicef meldt een sterke stijging van ondervoeding bij kinderen: in augustus had 13,5 procent van de kinderen in Gaza ondervoeding (tegen 8,3 procent in juli), in Gaza-Stad ligt dat aandeel rond de 19 procent. Door sluiting van gezondheidscentra zijn de cijfers waarschijnlijk onderschat. Mensenrechtenorganisaties waarschuwen voor catastrofale gevolgen als de aanvallen op Noord-Gaza doorgaan; Israël intensiveert bombardementen en bezettingsdoelen, waaronder de vernietiging van een woontoren in Gaza-Stad.
De strijd weidt zich regionaal uit. Israël voerde luchtaanvallen uit op Houthi-doelen in Jemen (onder meer Sanaa en al-Jawf), waarbij volgens Jemenitische bronnen tientallen doden en gewonden vielen. De Houthi's melden dat hun luchtafweer deels heeft gewerkt; beide kanten rapporteerden eerdere raketaanvallen en intercepties. De VN-Veiligheidsraad wilde spoedberaad, maar vergaderde later zodat de Qatarese premier kon deelnemen.
Internationaal groeit de politieke druk op Israël. Het Europees Parlement stemde voor een resolutie die onder meer oproept tot opschorting van het handelsdeel van het associatieverdrag met Israël, een onmiddellijk staakt-het-vuren, meer humanitaire toegang en vrijlating van gijzelaars; 305 europarlementariërs steunden het voorstel. De Europese Commissie maakte bekend dat 14 miljoen euro aan directe betalingen aan Israël wordt stopgezet en toekomstige betalingen voorlopig worden opgeschort (met uitzondering van Yad Vashem). Het Nederlandse kabinet wil snel een einde maken aan import uit Israëlische nederzettingen en zoekt via een algemene maatregel van bestuur en samenwerking met EU-partners naar een uitvoerbare boycot. In Londen veroordeelde oppositieleider Keir Starmer de aanval op Doha en herhaalde hij oproepen om humanitaire beperkingen op te heffen; hij kondigde aan dat het VK mogelijk Palestina zal erkennen als Israël geen stappen zet.
Ook maatschappelijk en cultureel zijn de gevolgen merkbaar. Het Festival van Vlaanderen in Gent annuleerde een gepland optreden van het Münchner Philharmoniker onder leiding van de Israëlische dirigent Lahav Shani wegens onduidelijkheid over zijn politieke positie; Shani stelde dat muziek samenwerking en dialoog mogelijk maakt. De Duitse commissaris voor antisemitisme waarschuwde dat het ontoelaatbaar is Joden collectief verantwoordelijk te houden voor daden van de Israëlische staat.
Tussen de humanitaire hulpacties werd de Archewell Foundation van prins Harry en Meghan genoemd: zij doneren in totaal 500.000 dollar aan organisaties die medische zorg en revalidatie voor gewonde kinderen in Gaza en Oekraïne ondersteunen.
Samengevat: de Israëlische aanval in Doha heeft diplomatieke spanningen tussen staten in de regio aangewakkerd en geleid tot een spoedtop in Qatar; tegelijk escaleert het geweld in Gaza en breidt het conflict zich uit naar Jemen, terwijl Europa en individuele landen stappen overwegen of nemen tegen financiële en handelsrelaties met Israël, en hulporganisaties de acute humanitaire nood benadrukken.