LIVE Midden-Oosten | Iran waarschuwt landen om geen militair materieel meer te leveren aan Israël, aanslag op Cyprus verijdeld
In dit artikel:
Iran heeft landen opgeroepen te stoppen met het leveren van militair materieel aan Israël, wat Teheran beschouwt als een directe betrokkenheid bij de agressie tegen Iran. Iraanse strijdkrachten dreigen schepen en vliegtuigen die wapens of luchtverdedigingssystemen vervoeren als legitieme doelen aan te vallen. Tegelijkertijd verklaarde de Iraanse president Masoud Pezeshkian in een gesprek met de Franse president Macron dat Iran zijn nucleaire programma onder geen enkele voorwaarde zal stopzetten, maar openstaat voor onderhandelingen over vreedzame toepassingen.
Op het eiland Cyprus werd onlangs een aanslag op Israëlische burgers verijdeld, een operatie die door Israël wordt toegeschreven aan Iran. Dit incident volgde op de arrestatie van een verdachte met vermeende Iraanse connecties. Cyprus, dicht bij Israël, is een populaire bestemming voor Israëlische toeristen en was eerder ook al terrein van verijdelde aanvallen.
Iran meldde bovendien een nieuwe drone-aanval op Israël, waarbij tientallen kamikazedrones in twee golven zouden zijn ingezet, hoewel Israël dit niet heeft bevestigd. De aanhoudende strijd tussen de twee landen duurt inmiddels negen dagen, mede gekenmerkt door Israëlische luchtaanvallen op Iraanse nucleaire installaties in Isfahan. Het Internationaal Atoomenergieagentschap stelde vast dat een productieatelier van centrifuges werd geraakt, maar zonder nucleair materiaal en zonder stralingsgevolgen.
De Iraanse hoogste leider, ayatollah Ali Khamenei, heeft drie geestelijken aangewezen als mogelijke opvolgers indien hij wordt gedood, en houdt zich momenteel schuil in een bunker om zijn veiligheid te waarborgen. In het bredere conflictgebied veroordeelt onder meer Turkije de Israëlische acties en waarschuwt voor een escalatie die de regio op het randje van een catastrofe brengt. De Turkse president Erdogan ziet de Israëlische aanvallen als sabotage van nucleaire onderhandelingen en spoort aan tot dialoog zonder verdere geweldsexplosie.
Internationaal zijn er diplomatieke pogingen om het conflict te de-escaleren; Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de EU dringen aan op voortzetting van gesprekken met Iran over het nucleaire programma. Iran toont zich volgens deze partijen bereid tot dialoog, onder voorwaarde dat de agressie stopt en de verantwoordelijken worden aangepakt. Tegelijkertijd houden de Verenigde Staten nauwe contacten met Iran via speciale gezanten en bemiddelaars.
De spanningen leiden ook tot verhoogde veiligheidsmaatregelen, waaronder repatriëringsvluchten voor Amerikaanse burgers in Israël. In het conflict zijn inmiddels honderden doden gevallen aan Iraanse zijde en tientallen aan Israëlische kant. Daarnaast is er kritiek dat Israël met haar blokkade van Gaza mogelijk het EU-Israël associatieverdrag schendt.
Een recente aardbeving in centraal Iran versterkt de onrust in de regio, al zijn er geen directe meldingen van schade of slachtoffers. De situatie in het Midden-Oosten blijft uiterst gespannen, met voortdurende militaire confrontaties, diplomatieke inspanningen en waarschuwingen voor verdere escalatie.