LIVE Midden-Oosten | Hamas herhaalt bereidheid tot deal, Israëlische minister dreigt Houthi's met Bijbelse 'tien plagen'
In dit artikel:
Hamas zegt bereid te zijn tot een allesomvattende ruil: alle Israëlische gijzelaars vrijlaten in ruil voor een nog af te spreken aantal Palestijnse gevangenen in Israël. Die nieuwe bereidheid volgde op een oproep van de Amerikaanse president Donald Trump om twintig gijzelaars vrij te geven. Het kantoor van premier Benjamin Netanyahu reageert sceptisch: Israël stelt dat de oorlog pas eindigt als alle gijzelaars terug zijn, Hamas is ontwapend, Gaza gedemilitariseerd wordt, Israël controle krijgt over de enclave en er een alternatief bestuur komt.
Internationale diplomatie en druk
De Nederlandse premier Schoof heeft in een telefoongesprek met Netanyahu met klem opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en meer naleving van EU-afspraken om humanitaire hulp naar Gaza toe te laten. Schoof veroordeelde ook plannen voor een nieuwe nederzetting bij Jeruzalem. België bereikte een akkoord over een gemeenschappelijk standpunt: het land wil onder voorwaarden deelnemen aan erkenning van een Palestijnse staat rond de Algemene Vergadering van de VN en voert twaalf sancties in tegen onder meer producten uit nederzettingen; erkenning zou gekoppeld worden aan de vrijlating van gijzelaars en het uitsluiten van Hamas uit bestuur.
Hulp, evacuaties en studenten in Nederland
Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken bracht dertien mensen uit Gaza naar Nederland — onder wie een journalist, onderzoekers en vijf studenten. De vijf Palestijnse studenten mogen aan de Universiteit Maastricht studeren met volledige beurzen en toestemming voor een jaar uitloop; één student mocht haar jongere broer en zus meenemen omdat zij hun voogd is.
Militair-eenheden, reservisten en plannen rond Gaza-Stad
De Israëlische krijgsmacht bereidt mogelijk een inname van Gaza-Stad voor, maar interne bedenkingen en zorgen over de belasting van de strijdkrachten spelen. Haaretz meldt dat van de opgeroepen ~60.000 reservisten velen twijfelen zich te melden — deels door langdurige inzet, onzekerheid over doelstellingen en zorg om de gijzelaars. De IDF zou daarnaast pleiten voor onderhandelingen om gijzelaars vrij te krijgen in plaats van een grootschalige stedelijke operatie. VN-organisaties en Amnesty hebben gewaarschuwd dat een inname desastreuze gevolgen voor burgers kan hebben en mogelijk in strijd is met internationaal recht.
Geweld en vergeldingen in meerdere arena’s
De Houthi-rebellen in Jemen claimden een aanval op Ben Goerion-luchthaven; Israël meldde dat een raket buiten zijn grondgebied neerstortte. Israëlische minister van Defensie Israel Katz dreigde “de tien plagen” op de Houthi’s los te laten, na de dood van de Houthi-premier bij een Israëlische aanval in Sanaa. De Houthi’s schoten ook op een olietanker in de Rode Zee; de bemanning bleef ongedeerd.
In Libanon voerde Israël aanvallen uit op locaties van Hezbollah, onder meer nabij het kasteel Beaufort. In Gaza vielen opnieuw talrijke burgerslachtoffers: lokale autoriteiten meldden op één dag minstens dertig doden, onder wie mensen bij een hulppost en meerdere gevallen van sterfte door hongersnood. Israël zegt daarnaast dat Abu Ubaida, woordvoerder van de gewapende tak van Hamas, is gedood bij een eerdere aanval; de IDF wil ook Hamas-leiders buiten Palestijnse gebieden treffen.
Detentiepraktijken en media
Een The Guardian-onderzoek, gebaseerd op vertrouwelijke documenten, stelt dat driekwart van de Palestijnen uit Gaza die in Israël vastzitten niet als ‘strijder’ wordt bestempeld; veel gedetineerden zouden zonder aanklacht of proces worden vastgehouden, waaronder medisch personeel, leraren, ouderen, zieken en kinderen. Er worden schrijnende gevallen beschreven, zoals een 82-jarige vrouw met Alzheimer die weken gevangen zat.
Tegelijk voeren media-organisaties wereldwijd protestacties tegen de hoge tol onder journalisten: meer dan tweehonderd redacties zetten tijdelijk berichten zwart om te demonstreren tegen de dodelijke gevolgen van de strijd voor verslaggevers. RSF en andere organisaties waarschuwen dat het de dodelijkste oorlog voor journalisten is in recente geschiedenis.
Burgeracties en hulpinitiatieven
Activistische vlootacties vanuit Barcelona proberen de maritieme blokkade van Gaza te doorbreken; de Global Sumud Flotilla Mission vertrok met tientallen boten, waaronder kleinere schepen met onder anderen Greta Thunberg en acteur Liam Cunningham. Eerder werden soortgelijke pogingen door Israël onderschept. In Jeruzalem werden dertien demonstranten gearresteerd toen ze op het dak van de nationale bibliotheek protesteerden en eisten dat overgebleven gijzelaars snel terugkeren.
Regionale en mondiale context
De crisis heeft bredere geopolitieke repercussies: de oorlog in Gaza beïnvloedt relaties met buurlanden, wereldhandel en diplomatieke posities. Buiten de regio zei de Russische president Vladimir Poetin tijdens een top in China opnieuw het Westen mede verantwoordelijk voor de oorlog in Oekraïne, terwijl internationale bezorgdheid over humanitaire en juridische gevolgen van de Gaza-operaties blijft toenemen.