Lidewij de Vos (FVD) wil politiek omgooien: "Geen achterkamertjes meer, maar wisselende meerderheden en een kabinet van experts"
In dit artikel:
Lidewij de Vos, fractievoorzitter van Forum voor Democratie, presenteerde in een onlangs door FVD op X gepubliceerde debatvideo een ingrijpend hervormingsvoorstel voor de Nederlandse politiek. Ze stelt voor af te stappen van vaste coalities en achterkamerovereenkomsten en in plaats daarvan te werken met een kabinet van deskundigen en beslissingen die in de Tweede Kamer per onderwerp tot stand komen via wisselende meerderheden.
Haar vertrekpunt is de langdurige en ondoorzichtige formatiepraktijk in Den Haag: informateurs, geheime onderhandelingen en omvangrijke coalitieakkoorden die volgens haar het vertrouwen van kiezers ondermijnen. De Vos wil dat beleid op inhoud en per dossier wordt beoordeeld, zodat meerderheden ontstaan op basis van argumenten in plaats van partijdiscipline en machtsbalans.
Concreet pleit ze voor twee kernelementen: ministers met vakinhoudelijke expertise in plaats van carrièrepolitici, en een parlementair beslissingsproces waarbij voor elk onderwerp gezocht wordt naar een passende meerderheid. Volgens haar zou dat leiden tot meer transparantie, meer inhoudelijke debatcultuur en herstel van het vertrouwen na affaires zoals de toeslagenkwestie en problemen rond stikstof en asielbeleid.
De FVD-fractie ziet dit als een breuk met het door hen zo genoemde “kartel”, waarvan de macht zou afnemen als informateurs, coalitiebureaus en rigide coalities overbodig worden. In Den Haag zou het voorstel volgens het artikel voor verbijstering en weerstand zorgen, omdat het de gevestigde machtsstructuren aantast.
Het idee zelf is niet helemaal nieuw in internationale contexten (denk aan technische kabinetten of minderheidsregeringen met onderwerpgerichte steun), maar De Vos brengt het volgens de publicatie concreet en principieel: bestuur door expertise gekoppeld aan flexibele parlementaire steun. Voorstanders zien het als een manier om politicologische impasses te doorbreken; tegenstanders zullen vrezen voor politieke instabiliteit en verminderd democratisch mandaat van uitvoerende macht.
Kortom: De Vos lanceert een radicaal plan om coalitiepolitiek te vervangen door een expertkabinet en wisselende meerderheden in de Kamer, met als doel meer inhoud, transparantie en herstel van het vertrouwen van kiezers — een voorstel dat zowel veel bijval als felle tegenreacties kan oproepen.