Leven na de dood: hoe regenwormen blijven helpen bij koolstofopname

In dit artikel:

Een nieuw laboratoriumonderzoek van Wageningen University & Research en collega-instituten toont aan dat regenwormen ook na hun dood bijdragen aan koolstofvastlegging in de bodem. Promovendus Tullia Calogiuri en co-auteurs (onder wie Alix Vidal en Jan Willem van Groenigen) publiceerden hun bevindingen op 4 november 2025 in Communications Earth and Environment. Calogiuri noemt de uitkomst “erg verrassend”: dode wormen beïnvloeden de bodem langer dan gedacht.

In een experiment van vier maanden vergeleken de onderzoekers effecten van levende en dode regenwormen op verschillende koolstofvormen. Dode regenwormen verhoogden gemiddeld de opslag van opgeloste koolstof met 16 procent en leverden evenveel extra koolstofstabilisatie als levende wormen. Analyse liet zien dat het afbreken van wormlichamen voedingsstoffen vrijmaakt die microben stimuleren; die microben versnellen mineraalverwering. Door nieuwe mineraaloppervlakken ontstaan plekken waar koolstof chemisch kan hechten, en microben kunnen ook stoffen produceren die koolstof oplossen, wat de dynamiek verandert.

De auteurs benadrukken dat dit niet betekent dat dode wormen belangrijker zijn dan levende: beide dragen op verschillende manieren bij. Levende wormen bevorderen stabilisatie via vertering en versterking van mineralen-koolstofbindingen, terwijl dode wormen vooral indirect werken via het activeren van microbieel proces. De studie betrekt onderzoekers uit Antwerpen, Hamburg, Kleve en Uppsala en onderstreept dat de volledige levenscyclus van wormen nodig is om bodem-koolstofprocessen goed te begrijpen.

Er blijft veel onduidelijk, vooral over de precieze rol van levende wormen bij versnelde mineraalverwering en de uiteenlopende effecten van dode wormen op koolstof- en voedingsstoffendynamiek; vervolgonderzoek wordt aanbevolen.