Les over Adolescence is nodig, maar pas op: 'Jongens kunnen zich aangevallen voelen'
In dit artikel:
Vanaf aanstaande maandag kunnen middelbare scholen in Nederland gebruikmaken van een lespakket rond de Britse Netflixserie Adolescence, bedoeld om jongeren te waarschuwen voor de donkere kanten van sociale media. Instituut Beeld en Geluid ontwikkelde het online materiaal voor alle leerwegen (vmbo, havo, vwo). De serie — over een 13‑jarige jongen die na radicalisering in de zogenaamde manosphere wordt verdacht van moord — leverde recentelijk vergelijkbare onderwijsdiscussies op in het Verenigd Koninkrijk, waar premier Keir Starmer pleitte voor vertoning op scholen.
Het lespakket benut korte fragmenten en concrete scènes als ingang om onderwerpen te behandelen als media-invloed, groepsdruk, manipulatieve influencers en pestgedrag. Docenten worden aangemoedigd gesprekken te voeren over herkenbare situaties (bijvoorbeeld emoticongebruik, seksuele intimidatie op school of representaties van vrouwen in videogames) in plaats van leerlingen de hele serie ongericht te laten kijken. Maatschappijleerdocent Gijs Korenblik gebruikt delen van de serie in zijn lessen om zulke thema’s bespreekbaar te maken.
Experts ondersteunen het doel maar waarschuwen voor valkuilen. Universitair docent Mischa Dekker (Leiden) benadrukt dat jongens actief bij de aanpak van geweld tegen vrouwen moeten worden betrokken, maar dat werken vanuit een extreem plot — een jongen die een klasgenote doodt — weerstand kan oproepen als de boodschap als beschuldigend wordt gebracht. Sophie King‑Hill (University of Birmingham) waarschuwde eerder dat het schadelijk kan zijn wanneer kinderen sensationele content zonder de juiste context en begeleiding zien. Beeld en Geluid stelt dat het pakket juist die context biedt en vooral gesprekstarters levert.
De inzet past in bredere zorgen: de huidige generatie groeit vanaf baby‑leeftijd op met sociale media, waardoor vroegtijdig mediawijsheid cruciaal is. Succes hangt volgens betrokkenen af van goed begeleide, concrete en inclusieve lessen die jongeren aanspreken zonder groepen te stigmatiseren.