Leiders horrorzorgboerderij Wedde vechten straf aan: 'Het was een beetje ouwehoeren'
In dit artikel:
De eigenaren van zorgboerderij Aurora Borealis in Wedde, Paul W. (65) en zijn schoonzoon Michel K. (38), staan in hoger beroep voor de mishandeling van meervoudig beperkte bewoners. Waar zij in eerste aanleg een celstraf van vijf jaar en vier maanden kregen — de maximale straf voor (lichte) mishandeling — wordt hen nu voor één bewoner ook de zwaardere verdenking van voorbedachte raad en het veroorzaken van zwaar letsel aangerekend. Dat betekent dat het strafbedrag bij de uitspraak in Leeuwarden mogelijk hoger uitvalt dan in Groningen.
De inhoud van de zaak werd uitgebreid besproken tijdens de eerste dag van het hoger beroep. De rechtbank baseert zich niet alleen op verklaringen van (voormalige) medewerkers, maar ook op schrijnende camerabeelden die naar buiten kwamen via het tv-programma Undercover in Nederland en op interne rapportages van de boerderij. Uit die bronnen komen meerdere ernstige incidenten naar voren. Zo plaatste Michel een zwaar gehandicapte cliënt, met het verstand van een kleuter, op hoge snelheid op een loopband terwijl diens handen met ducttape waren vastgezet; de bewoner liep daarbij schaaf- en brandwonden op en moest later griesmeel eten nadat hij had overgegeven. In een ander geval sleepte Michel een cliënt over de grond, en bij een ruzie met een andere bewoner escaleerde het tot een handgemeen waarbij eerder al een pols was gebroken. Camerabeelden tonen dat Michel in sommige confrontaties actief de confrontatie zocht.
Getuigen beschrijven een breed patroon van machtsmisbruik en straffen die nauwelijks als pedagogisch verantwoord kunnen worden gezien: bewoners werden onder een tuinslang gezet met koud water, moesten in de kou in een tent slapen, kregen urenlang toezicht bij fysiek werk (door de rechtbank aangeduid als dwangarbeid) en werden voor de grap een wasmand over het hoofd gedrukt. Medewerkers spreken van sadistisch handelen; de moeder van de zwaarst getroffen bewoner noemt de twee “hardvochtige, wrede mannen” die blijvende schade en wantrouwen bij haar kind hebben achtergelaten.
In de zitting toonden zowel Paul als Michel emotie en spijt; Michel barstte in tranen uit en zei dat hij nooit had willen dat dit zo zou lopen. Toch keurden rechters hun verontschuldigingen af als te afstandelijk en benadrukten dat het draait om wat zij wél hebben gedaan, niet wat zij níet deden. Paul verklaarde dat hij door de dood van zijn eigen zoon Michel als opvolger zag en dat hij had moeten stoppen met het werk, maar dat gebeurde niet.
De zaak wordt voortgezet op woensdag, wanneer de officier van justitie zijn requisitoir houdt en de verdediging reageert. De uitkomst kan door de nieuwe, zwaardere beschuldiging fors anders uitpakken dan de eerste vonnisoplegging.