Leger groeit zo hard en doneert zo gul aan Oekraïne dat militairen zelf niet goed kunnen trainen
In dit artikel:
Het Nederlandse leger groeit snel, maar die expansie zet de opleidingscapaciteit onder druk, zo staat in de Stand van Defensie die op Prinsjesdag is gepresenteerd. Sinds begin dit jaar nam het personeel in korte tijd met ruim 5.000 mensen toe; het totale personeelsbestand bedraagt nu 79.323. De aanwas komt vooral van burgers en reservisten: per 1 september telde Defensie ruim 8.500 reservisten, bijna 2.000 meer dan vlak voor de inval in Oekraïne in 2022. Initiatieven als het Dienjaar en het Defensity College hebben daaraan sterk bijgedragen.
Reservisten worden gezien als cruciaal omdat zij kunnen bijspringen als beroepsmilitairen in conflictsituaties naar de frontlinies moeten. Defensie wil het aantal reservisten verder uitbreiden, en roept ook huidige burgermedewerkers en voormalige militairen op zich aan te melden. Voor beroepsmilitairen is de groei nog niet toereikend: tot 1 september kwamen er 1.270 bij, terwijl er vóór eind 2025 meer dan 1.000 extra plaatsen ingevuld moeten worden om de doelstellingen te halen. Om verloop te verminderen en mensen langer te binden, zet Defensie in op vaste aanstellingen en vertrekpremies.
De ambitie om in 2030 rond de 100.000 mensen te tellen blijft staan, maar vergt meer vaart. Daarom wordt het dienjaar opgeschaald, start dit najaar een 10-weekse weerbaarheidstraining waarmee deelnemers reservist kunnen worden, en ontvangt 200.000 jongeren (18–27 jaar) binnenkort een vrijwillige vragenlijst om de bereidheid tot dienst beter in kaart te brengen.
Tegelijkertijd zorgen grote schenkingen aan Oekraïne de afgelopen jaren voor onvoorziene knelpunten: voertuigen, wapens en trainingsmateriaal zijn zo veel weggegeven dat sommige opleidingen tijdelijk niet doorgingen. Als gevolg blijft de gereedheid van de krijgsmacht steken op ongeveer 65 procent. Defensie wil die achterstand wegnemen met een deltaplan opleiding dat lescapaciteit uitbreidt en digitaliseert, en onderzoekt welke trainingsonderdelen aan externe partijen kunnen worden uitbesteed.