Landsmeer, Wormerland en Oostzaan lopen een blauwtje bij Waterland en Edam-Volendam

In dit artikel:

De voorgenomen vorming van één grote Waterlandse gemeente lijkt van de baan nu zowel Waterland als Edam-Volendam zich afzijdig houden van een fusie. Verkenner en oud-burgemeester Bernt Schneiders voerde de afgelopen maanden namens Landsmeer, Wormerland en Oostzaan gesprekken met alle betrokken raden; zijn terugkoppeling: de twee grotere gemeenten willen voorlopig niet meedoen.

Schneiders schetst daarom alternatieven voor de drie kleine gemeenten. Mogelijkheid één — de lange adem — is dat Landsmeer, Wormerland en Oostzaan eerst samen verdergaan en hopen dat Waterland en Edam-Volendam later alsnog aansluiten. Die route kent volgens hem echter aanzienlijke risico’s. Zijn voorkeur gaat uit naar de zogenoemde korte klap: aansluiting bij een grotere buur zoals Zaanstad of Purmerend. Die optie verloopt meestal sneller dan een volledige fusie en kan de dringend benodigde versterking bieden waar de kleine gemeenten om vragen.

Samengaan met Amsterdam blijft een optie die sommige lokale besturen hebben onderzocht, maar Schneiders waarschuwt dat dit een ‘sprong in het duister’ is. De schaalverschillen kunnen leiden tot het wegvallen van lokale belangen en maken ook de bestaande regionale samenwerkingsverbanden — zoals de veiligheidsregio Zaanstad‑Waterland — kwetsbaar. Een fusie met Amsterdam zou bovendien complexe en langdurige juridische procedures vergen.

De uiteindelijke keuze ligt bij de gemeenteraden van Landsmeer, Oostzaan en Wormerland; in oktober wordt naar verwachting een richting gekozen. De definitieve beslissing over een eventuele fusie moet genomen worden door de nieuwe gemeenteraad die na de verkiezingen in maart aantreedt, waardoor de kwestie mogelijk een belangrijk thema in de campagne wordt. Zoals Schneiders het samenvat: “De verkiezingen kunnen een gamechanger worden.”