Landen in de regio reageren afwijzend op Israëlische erkenning van Somaliland

In dit artikel:

Israels besluit om Somaliland formeel te erkennen heeft in de regio voor felle verontwaardiging gezorgd. De erkenning geldt Somaliland, het noordelijke deel van Somalië dat zich in 1991 losmaakte na de val van het regime van Siad Barre en sindsdien feitelijk onafhankelijk bestuurt vanuit de hoofdstad Hargeisa. Somaliland heeft eigen instituties, munteenheid, paspoorten en organiseert verkiezingen, maar werd tot nu toe niet door de VN of de meeste landen als onafhankelijke staat erkend; de internationale norm blijft uitgaan van de territoriale integriteit van Somalië.

Waarom deze erkenning nu zo veel stof doet opwaaien heeft meerdere oorzaken. Strategisch ligt Somaliland aan de zuidelijke ingang van de Rode Zee en beschikt het met havens zoals Berbera over logistieke en maritieme waarde voor handel en militaire posities. Regionale spelers vrezen dat erkenning door Israël de geopolitieke verhoudingen in de Hoorn van Afrika zal verschuiven: het kan leiden tot versterkte invloed van westerse of Israëlische belangen, spanningen met bondgenoten van Somalië en tegenreacties van landen die hechten aan soevereiniteit en aanhoudende steun aan Mogadishu.

De Somalische regering ziet Somaliland als een integraal deel van haar grondgebied en reageerde fel; ook andere landen in de regio en moslimlanden hebben hun verontwaardiging geuit. Tegenstanders waarschuwen dat erkenning precedentwerking kan hebben, separatisme in de hand kan werken en de stabiliteit in een al fragiele regio verder onder druk zet. Voorstanders wijzen juist op de relatief stabiele, functionerende bestuurstructuren in Somaliland en zien erkenning als een manier om security- en economische samenwerking mogelijk te maken — onder meer op het gebied van scheepvaart, handel en veiligheid tegen dreigingen in de Rode Zee.

Kortom: de Israëlische erkenning zet een jarenlang sluimerend conflict over status en internationale erkenning weer scherp op de agenda, met mogelijke politieke, economische en veiligheidsgevolgen voor Somalië, de Hoorn van Afrika en breder geopolitieke spelers rondom de Rode Zee.