Labour piept en kraakt onder Starmer: kan hij de partij uit het slop halen?
In dit artikel:
Vandaag begint in het Verenigd Koninkrijk de meerdaagse partijbijeenkomst van regeringspartij Labour, maar de sfeer binnen de partij is gespannen en onzeker, ondanks de grote verkiezingswinst van ongeveer een jaar geleden. De partij kampt met historisch lage peilingen; premier Keir Starmer en zijn minister van Financiën Rachel Reeves zijn sterk in populariteit gedaald, waardoor de eerder aanwezige goodwill grotendeels verdwenen is.
De onrust werd direct na de zomer zichtbaar: Starmer moest in de eerste twee weken twee zwaargewichten uit de partijtop verwijderen — vicepremier Angela Rayner en oud-minister/ambassadeur Peter Mandelson — beiden verwikkeld in schandalen (respectievelijk belastingaangelegenheden en banden met Jeffrey Epstein). Dat de premier hen zelf had aangesteld, voedt vragen over zijn politieke oordeel en versterkt kritiek dat hij onvoldoende een duidelijke ideologische koers heeft uitgestippeld — de term 'Starmerism' blijft onduidelijk.
Hoewel de regering wel beleidssuccessen kan noemen — extra investeringen in de gezondheidszorg, de eerste stappen richting hernationalisatie van de spoorwegen en een wet ter versterking van werknemersrechten — worden die prestaties overstemd door harde bezuinigingen. Met name kortingen op uitkeringen voor gehandicapten en op de energietoeslag voor ouderen hebben veel verontwaardiging veroorzaakt, zowel bij kiezers als binnen Labour zelf. Parlementariër Clive Lewis zegt dat veel kiezers zich "bedrogen" voelen: prijzen stijgen, huisvesting blijft onbetaalbaar en gezinnen hebben het moeilijk, wat sommige kiezers de richting van extreemrechtse partijen jaagt.
Een ander bepalend thema is immigratie. Frustratie over opvang van bootmigranten en asielzoekers voedt steun voor populistische voorstellen. Nigel Farage profiteert daarvan en stijgt in de peilingen met simpele, radicale oplossingen (zoals massale uitzettingen). Starmer daarentegen kiest voor langzamere, procedurele aanpakken: aanpak van asielachterstanden en een terugstuurregeling met Frankrijk. Zijn genuanceerde, centrumlinkse toon wint het echter moeilijk van Farages directheid.
Binnen Labour wordt openlijk gespeculeerd over alternatieve leiders, met name Andy Burnham, de populaire burgemeester van Manchester. Die vroegtijdige twijfel aan Starmer — ongekend gezien de ruime meerderheid van Labour — ondermijnt zijn gezag. Parlementslid Ian Byrne vergelijkt de situatie met een coach die geen resultaten levert. De partij eist snel een heldere visie en overtuiging van Starmer om zowel de interne crisis als het vertrouwen van het land te herstellen.