"Laat de waarheid niet verdwijnen": Nieuwssites in Georgië op zwart uit protest tegen beperkte persvrijheid
In dit artikel:
21 Georgische nieuwssites gingen deze week tijdelijk op zwart en plaatsten daarna een video om aandacht te vragen voor de afkalvende persvrijheid in Georgië. Met de actie — urenlang een zwart scherm gevolgd door een boodschap dat „de lichten aan moeten blijven” — waarschuwen de media dat zonder onafhankelijke verslaggeving onrecht, corruptie en geweld onzichtbaar blijven. Ze roepen ook om financiële steun om niet afhankelijk te hoeven zijn van partijen die hen het zwijgen opleggen.
De aanleiding is een nieuwe wet die het parlement in april aannam: de zogenoemde Wet registratie van buitenlandse agenten (FARA). Media en organisaties die buitenlandse financiering ontvangen moeten zich als „buitenlandse agent” registreren. In Georgië berusten veel nieuwsorganen juist op buitenlandse steun omdat de regering weinig directe financiering geeft en politiek invloed uitoefent. Overtreding van de wet kan leiden tot boetes of gevangenisstraffen tot vijf jaar.
De druk op journalisten neemt al langer toe: sinds 2023 geldt een verbod op het filmen van parlementaire zittingen en later werden ook rechtszalen en processen moeilijker te verslaan. Reporters Without Borders noteerde een daling in de wereldranglijst van persvrijheid (van plaats 103 in 2024 naar voorlopig 114). De organisatie en critici waarschuwen dat de wet gebruikt wordt om kritische media te controleren, te censureren en in diskrediet te brengen — ook buitenlandse journalisten voelen zich minder welkom.
De verhoudingen escaleerden rond de omstreden presidentsverkiezingen en daaropvolgende protesten tegen president Michail Kavelasjvili en zijn pro-Russische, antiwesters beleid. Tijdens de onlusten werden meerdere journalisten gearresteerd, onder wie Mzia Amaghlobeli (oprichter van Batumelebi en Netgazeti). Zij werd veroordeeld tot twee jaar celna een arrestatie die volgens Amnesty en getuigen gepaard ging met intimidatie en mogelijk geweld door politie. Haar zaak is inmiddels een symbool geworden van de strijd voor persvrijheid in Georgië.