Kunnen sociale media zonder de journalistiek? Het lijkt er wel op
In dit artikel:
Journalisten in Canada zijn ernstig getroffen door een nieuwsban op Facebook en Instagram, die in augustus 2023 werd ingesteld na een conflict tussen Meta en de Canadese overheid over betalingsvoorwaarden voor nieuwscontent. Deze beslissing resulteerde in de onzichtbaarheid van Canadese nieuwsmedia op de platforms, die cruciaal zijn voor informatievoorziening. Onderzoekers van de McGill University bevonden dat, zes maanden na de ban, een aanzienlijk aantal gebruikers nog steeds Facebook gebruikte voor nieuws, zonder zich bewust te zijn van het ontbrekende inhoud.
De interactie met berichten van nieuwsmedia daalde drastisch: nationale media postten een derde minder en lokale media halveerden hun activiteiten op het platform. Dit had desinformatie en verwarring als gevolg, zeker toen belangrijke veiligheidsupdates over bosbranden niet meer zichtbaar waren. De onderzoekers constateerden dat, ondanks de afwezigheid van nieuwscontent, de activiteit in Facebookgroepen onveranderd bleef. Gebruikers deelden zelfs meer screenshots van nieuwsartikelen om de ban te omzeilen, maar deze strategie hielp de media niet om extra verkeer naar hun eigen platforms te genereren.
De lessen uit dit onderzoek zijn van toepassing in Nederland, waar de afhankelijkheid van sociale media voor nieuwsvoorziening steeds groter wordt. Het Commissariaat voor de Media heeft benadrukt hoe belangrijk het is dat betrouwbare journalistiek beter vindbaar wordt op deze platforms, gezien het feit dat de rol van sociale media in de nieuwsvoorziening blijft groeien, terwijl traditionele media afhankelijk zijn van deze kanalen om hun publiek te bereiken.