Krijgt Oekraïne 140 miljard aan bevroren Russische tegoeden van Brussel?

In dit artikel:

De Europese Commissie bereidt naar verluidt een besluit voor om bevroren Russische tegoeden in te zetten als basis voor een renteloze miljardenlening aan Oekraïne; dat besluit zou waarschijnlijk komende week vallen. De tegoeden liggen in bewaring bij Euroclear, de grote financiële dienstverlener/centrale waardepapierbeheerder, die zich verzet tegen elk gebruik daarvan. Euroclear legt de nadruk op juridische en operationele bezwaren: als neutrale custodian kan het niet zomaar activa overdragen zonder wettelijke grondslag of rechtelijke bevelen, en een dergelijke stap kan contractuele, civielrechtelijke en marktgerelateerde risico’s met zich meebrengen.

De Commissie wil met de constructie Oekraïne langdurige financiering geven voor wederopbouw en defensie zonder directe rentekosten; gekozen is voor een leningvorm in plaats van confiscatie om staatsrechtelijke en internationale aansprakelijkheidsvragen te verzachten. Toch blijven er belangrijke knelpunten: eigendoms- en immuniteitsregels voor centrale banken, mogelijke gerechtelijke procedures van Rusland, en de gevolgen voor vertrouwen in het Europees bewaringssysteem. Euroclear waarschuwt bovendien dat ingrijpen precedentwerking kan hebben voor bewaarders en internationale beleggers.

Als de Commissie doorzet, volgt waarschijnlijk verdere afstemming met lidstaten en juridische uitwerking: wet- of besluitvorming op EU-niveau, garanties tegen claims en afspraken over de administratieve uitvoering. Tegelijkertijd kan Rusland diplomatiek of juridisch reageren, en kan de financiële sector bezwaar maken vanwege reputatie- en aansprakelijkheidsrisico’s. Kortom: politieke wil bestaat, maar praktische uitvoerbaarheid en juridische houdbaarheid blijven de grootste obstakels voordat de miljoenen- of miljardenlening daadwerkelijk kan worden verstrekt.