Koolmees klaar met verkenning - D66 en CDA mogen 'bij elkaar komen', maar rechts blijft buitenspel

In dit artikel:

Verkenner Wouter Koolmees rondt zijn verkenningsfase af en adviseert dat D66 en het CDA in de volgende formatieronde samen gaan onderzoeken waar ze overeenstemming kunnen vinden. Deze stap, zo stelt het stuk, is bedoeld om het politieke midden te consolideren en wordt gezien als een poging het bestaande machtskartel te behouden, mogelijk later aangevuld met de VVD.

De kritiek is dat dit beleid de verkiezingsuitslag van 29 oktober negeert, waarin volgens de auteur een meerderheid voor rechtser beleid koos. D66 en CDA worden gepresenteerd als de “serieuze optie” om de formatie te doorbreken, maar in de praktijk zouden ze partijen als PVV, FVD en JA21 uitsluiten, terwijl de VVD weigert samen te werken met GroenLinks en PvdA. Daardoor ontstaat een zelfopgelegde patstelling: de centrumpartijen praten vooral met elkaar en sluiten het brede rechtse blok uit.

Volgens het artikel stemmen de prioriteiten van D66 en CDA — vooral Europese en klimaatagenda’s — niet overeen met de zorgen van veel kiezers, zoals migratie, woningnood, energieprijzen, koopkracht en veiligheid. Koolmees wordt neergezet als een representant van het bestuurlijke bestel: een betrouwbare insider die een route naar een middenkabinet uittekent zonder echte vernieuwing of strikte verantwoording aan kiezers.

Formeel wordt het verkenningsverslag van Koolmees vanavond aan Kamervoorzitter Martin Bosma aangeboden; donderdag debatteert de nieuwe Tweede Kamer over het vervolg en wordt besloten wie de informateur wordt en welke partijen verder moeten onderhandelen. De auteur concludeert dat de formatie niet per ongeluk is vastgelopen maar bewust geblokkeerd wordt door gevestigde partijen die verandering vermijden. Het artikel roept lezers op tot actie — onder meer door het tekenen van een petitie — om het “kartel” te doorbreken en de kiezerswens serieus te nemen.