Koning stipt femicide aan in troonrede: 'Niet accepteren dat meisjes zich op straat onveilig voelen'
In dit artikel:
Prinsjesdag 2025 vond plaats in Den Haag, met Koning Willem-Alexander die in de Koninklijke Schouwburg de troonrede voorlas. Hij riep op tot samenwerking tussen politiek en maatschappij nu het kabinet is gevallen en waarschuwde voor groeiende polarisatie in Nederland. De koning legde nadruk op langetermijnproblemen: de economische groei is onvoldoende om het voorzieningsniveau te handhaven en bedrijven klagen over het ondernemersklimaat, wat het verdienvermogen van het land kan aantasten. Ook sociale thema’s zoals femicide en discriminatie kwamen aan bod; de koning maakte duidelijk dat onveiligheid op straat voor meisjes of mensen die zichtbaar een religie belijden onacceptabel is.
Ten aanzien van het geweld in Gaza stelde de koning dat Nederland meer druk kan uitoefenen door samen te werken met internationale partners. Dat onderwerp speelde politiek: de kabinetspartij NSC stapte recentelijk uit het kabinet omdat zij vond dat die druk te weinig was. Omdat het kabinet dubbeldemissionair is en er volgende maand verkiezingen zijn, waren grote nieuwe beleidsplannen niet aan de orde; de troonrede bood vooral een richtinggevend overzicht en een oproep aan de Tweede Kamer om gezamenlijk voortgang te blijven boeken.
Ceremoniële momenten en route
- 13:00 uur: vertrek van de koninklijke rijtoer vanaf Paleis Noordeinde richting Koninklijke Schouwburg; de stoet wordt begeleid door muziekkorpsen en de Cavalerie Ere-Escorte.
- Vanaf 13:15 uur: voorlezen troonrede.
- 13:50 uur: terugtocht in de Glazen Koets naar Paleis Noordeinde.
- 14:00 uur: balkonscène; voor het eerst zwaaide de 18‑jarige prinses Ariane vanaf het balkon samen met het koningspaar en haar zussen en andere familieleden.
- 15:30 uur: aanbieding van het koffertje met de Miljoenennota aan de Tweede Kamer.
Opvallende details: koningin Máxima droeg dezelfde jurk als in 2011. De Glazen Koets, gebruikt sinds 2016 in plaats van de Gouden Koets, reed de route; de koetsen zijn zwaar (ongeveer 2,5 ton), hebben geen rem en geen airconditioning, en worden sinds dit jaar voortgetrokken onder leiding van hoofdkoetsier Marjolein Waarlé — de eerste vrouwelijke hoofdkoetsier op Prinsjesdag. Prinses Beatrix stond langs de route om te zwaaien; veel publiek zong en riep ‘Oranje boven’ en probeerde vooral prinses Amalia’s aandacht te trekken.
Demonstraties en veiligheid
Er was weinig protest langs de route: één aangemelde demonstratie van Republiek op het Lange Voorhout en een bekende demonstrant (Max van den Berg) in het demonstratievak. Amnesty International had meerdere waarnemers aanwezig en de politie hield toezicht.
Samengevat stond Prinsjesdag 2025 in het teken van oproepen tot verantwoordelijkheid en samenwerking na de kabinetscrisis, politieke onrust rond het buitenlandse beleid en aandacht voor economische en maatschappelijke zorgen, omlijst door de traditionele koninklijke rituelen en balkonscène.