Klassiek-liberaal rechts vormt nieuw front
In dit artikel:
Samen Leven in Vrijheid (SLIV) presenteert zich nadrukkelijk niet als een nieuwe politieke partij maar als een netwerk en platform om versplintering aan rechts tegen te gaan. Het initiatief, geleid door voorzitter Rob Roos — ondernemer en voormalig europarlementariër — hield zijn eerste bijeenkomst in het Diligentia Theater in Den Haag, waar zo’n 150 belangstellenden luisterden naar Federico Sturzenegger, Argentijns minister van Deregulering en Staatstransformatie. Sturzenegger schetste de libertarische hervormingen onder president Javier Milei en waarschuwde tegen regulering: “regelgeving is in principe slecht”, aldus zijn stellige boodschap tijdens de sessie. SLIV put hoop uit de onverwachte winst van Milei’s partij La Libertad Avanza bij de tussentijdse Argentijnse parlementsverkiezingen op 26 oktober, wat aantoont dat klassiek-liberale politiek populair kan zijn.
Het bestuur van SLIV bevat figuren met uiteenlopende rechtse achtergronden: naast Roos zitten ex-FVD/JA21-senator Toine Beukering en voorstander van kernenergie Peter Rauwerda in het bestuur. Bij de oprichting waren ook wetenschapsjournalist Marcel Crok (Clintel) en voormalig DNB-directeur Lex Hoogduin betrokken; Hoogduin leidt nu het Mises Instituut Nederland, geworteld in de Oostenrijkse economische school waarvan ook Milei aanhanger is. Initiatiefnemer Louis Lapidaire (ex-FVD) — bekend van de Open Access Library — wilde aanvankelijk dat Roos mee zou doen aan de Europese verkiezingen, maar na diens afwijzing ontstond het idee voor een overkoepelend platform voor “vrijheidslievend Nederland”.
Roos omschrijft de politieke strijd vooral als een botsing tussen “globalisten” en wat hij ‘soevereinisten’ noemt: mensen die grenzen willen sluiten, een kleinere overheid, lage belastingen en het beschermen van cultuur en veiligheid. Een van SLIV’s prioriteiten is het terugdringen van de macht van Brussel; Roos hekelt Europese wetten als de Digital Services Act en Chat Control en noemt die voorbeelden van ongevraagde regulering en (in zijn woorden) “censuur”. Hij waarschuwt ook voor het vertrek van bedrijven en jonge mensen uit Nederland en pleit ervoor dat wie vrijheid wil, in het land blijft om ervoor te vechten.
Over de oorlog in Oekraïne neemt Roos een genuanceerde positie: hij veroordeelt de Russische inval, maar wijst ook op westerse verantwoordelijkheid en pleit voor onderhandelingen en realisme over de kansen van Oekraïne om de oorlog te winnen. Die openheid illustreert de wens van SLIV om controversiële onderwerpen op rechts bespreekbaar te maken.
Politieke partijen aan de rechterzijde reageerden gemengd maar overwegend positief op het platform. Wybren van Haga (BVNL) en Tom van Lamoen (Libertaire Partij) spreken hun steun uit voor een klassiek-liberaal economisch front; FVD zegt waardering te hebben voor het gesprek, maar ontkent verdere betrokkenheid. SLIV profileert zich daarmee als een verbindende bijeenkomstruimte voor uiteenlopende vrijheidsgezinde actoren, zonder zich tot deelname aan verkiezingen te committeren. De vraag blijft of dit netwerk de gefragmenteerde rechterzijde daadwerkelijk kan bundelen en tot politieke invloed kan omzetten.