Klassenjustitie: VVD juicht om kortere WW voor het gepeupel, maar politici blijven lekker graaien in de wachtgeldpot
In dit artikel:
Demissionair minister Mariëlle Paul (VVD) heeft onlangs een evaluatie naar de Tweede Kamer gestuurd waaruit zou blijken dat het verkorten van de WW van 38 naar 24 maanden mensen sneller weer aan het werk helpt. Het rapport wordt door voorstanders gezien als bewijs dat een strengere uitkeringsduur activerend werkt en kan bijdragen aan het verminderen van tekorten in sectoren als zorg, bouw en techniek. Paul en haar partij presenteren de cijfers als succes: minder lange uitkeringsafhankelijkheid betekent meer arbeidsparticipatie.
Tegelijkertijd leidt die conclusie tot felle kritiek vanwege wat critici zien als dubbele moraal in Den Haag. SP-leider Jimmy Dijk tweette scherp: "Zullen we de WW van werkende mensen net zo lang maken als het wachtgeld van politici?" Daarmee raakt hij een gevoelige snaar: politici en (ex-)bestuurders beschikken over wachtgeldregelingen (de zogenoemde Appa-regeling) die aanzienlijk soepeler en lucratiever zijn dan de regels voor gewone werknemers. Waar een ontslagen werknemer na maximaal 24 maanden (soms korter) op de bijstand kan aanlopen en te maken krijgt met een striktere sollicitatieplicht, kunnen oud-politici jarenlang wachtgeld ontvangen — soms tot de pensioengerechtigde leeftijd — tegen percentages van hun oude Kamer- of ministersalaris. De handhaving van sollicitatieverplichtingen bij politici wordt vaak als minder strikt ervaren.
De kritiek is dat dit neigt naar klassenjustitie: bestuurlijke fouten of politieke nederlagen hebben voor politici vaak weinig financiële consequenties, terwijl gewone werkenden hard worden geraakt door ingekorte WW-periodes. Tegen die achtergrond vinden critici het hypocriet dat de VVD, die zich profileert als kampioen van de hardwerkende Nederlander, de kortere WW juicht terwijl haar achterban in Den Haag vantzelfde vangnet geniet.
De opinie erkent dat activerend arbeidsmarktbeleid op zich logisch en noodzakelijk kan zijn, maar stelt dat het beleid consequent en eerlijk moet worden toegepast. Concrete voorstellen uit de kritiek: schaf het speciale wachtgeld af of maak het gelijk aan de WW — dezelfde duur, dezelfde sollicitatieplicht — zodat politici het goede voorbeeld geven. Zonder zulke maatregelen blijft de kloof tussen bestuurders en burgers zichtbaar en politiek gevoelige vragen oproepen over rechtvaardigheid en legitimiteit.
De discussie houdt de gemoederen bezig; er wordt opgeroepen tot actie, onder meer via een petitie, en het politiek debat over gelijke spelregels voor uitkeringen en wachtgeld zal naar verwachting aanhoudend aandacht vragen.