King James Onlyism als een nieuwe openbaring van de waarheid

In dit artikel:

William Tyndale wilde in de zestiende eeuw de Bijbel direct in de handen van gewone mensen leggen; hij streefde niet naar het stichten van een nieuwe sekte. Recent ontdekte de auteur echter een hedendaags fenomeen dat verband houdt met Tyndales nalatenschap: het zogeheten "King James Onlyism" — de opvatting dat de King James Version (KJV) niet slechts een goede vertaling is, maar een soort hogere openbaring. De baptist Peter Ruckman (1921–2016) was een belangrijke bedenker van deze stroming; volgers menen dat de KJV waarheden bevat die niet letterlijk in de oude handschriften staan.

Een concreet voorbeeld van deze manier van denken komt uit een 2021-debat op YouTube tussen de baptisten Mitch Canupp en Nathan Kravatt. Canupp gebruikt numerologie (het combineren van hoofdstuk- en versnummers) om Bijbelteksten als profetieën te lezen en verbindt zo Lukas 19:43 met gebeurtenissen in 70 na Chr. én met de Joodse getto’s van 1943. Hij beweert bovendien dat God het Engels als wereldtaal voorbereidde, wat de bijzondere status van de KJV zou verklaren. Critici, waaronder Kravatt, reageren alsof ze uit een gesloten gemeenschap zijn weggekomen; de controverse heeft een sectaire onderstroom en spreekt een nieuwe generatie aan.

Tegelijk verscheen een andere benadering: een nieuwe documentaire van de Trinitarian Bible Society ter gelegenheid van de vijfhonderdste herdenking van Tyndales Nieuwe Testament. In plaats van teksttwisten belicht de film Tyndales leven als een student die “verslaafd” was aan de Schrift en die zijn werk wijdde aan het geven van de Bijbel aan ongeletterde boeren. Die biografische focus staat haaks op de intellectuele gotcha’s in debatten over vertalingen en laat zien hoe Tyndales ideaal — toegang tot het Woord voor gewone mensen — tot verschillende, soms tegenovergestelde, tradities heeft geleid.