Kernenergie is slecht voor het klimaat
In dit artikel:
Nederland moet niet inzetten op nieuw kernvermogen: dat concludeert het opiniestuk dat stelt dat kernenergie geld, tijd en politieke aandacht verspilt die hard nodig zijn voor de energietransitie. Ondanks dat enkele Nederlandse partijen kernenergie opnemen in hun verkiezingsprogramma’s, betoogt de tekst dat die keuze achterhaald en kostbaar is.
De auteur wijst op bekende veiligheids- en geopolitieke risico’s: de kernramp in Fukushima bewijst dat zelfs technologisch ontwikkelde landen kwetsbaar zijn, en moderne dreigingen zoals Russische drones onderstrepen toenemende veiligheidsrisico’s. Ook de materiaal- en grondstofafhankelijkheid maakt kernenergie problematisch; ongeveer 40% van het wereld-uranium komt uit Kazachstan, een autoritair land binnen de invloedssfeer van Rusland, waardoor energieveiligheid niet automatisch toeneemt.
Economisch is kernenergie onaantrekkelijk: nieuwe projecten duren lang (snelste projecten vergen al gauw vijftien jaar) en kosten tientallen miljarden euro’s per centrale, en zijn zelden rendabel zonder staatssteun. Daarnaast blijft opslag van hoogradioactief afval een onbeantwoorde kwestie — met Onkalo in Finland als bijna enige concrete lange termijnoplossing die klaar zou zijn. Klimaateffecten worden ook genuanceerd: reactoren vragen grote hoeveelheden koelwater, een schaarser wordende hulpbron door de opwarming van de aarde; Frankrijk zag recent reactoren uitvallen om die reden.
Functioneel passen kerncentrales slecht bij een elektriciteitsmix met veel zon en wind. Reactorvermogen levert stabiele, constante stroom, maar wat nodig is, is flexibiliteit: bronnen die snel op- en afschakelen om variatie in productie op te vangen. Gascentrales kunnen die rol vervullen; kerncentrales niet, waardoor nieuw kernvermogen eerder tot een langdurige afhankelijkheid van fossiele backup leidt — een zogenaamde fossiele lock-in.
De voorgestelde remedie is om geen miljarden in nieuwe kerncentrales te steken maar juist prioriteit te geven aan het versterken van het elektriciteitsnet, investeringen in opslag en flexibele capaciteit, en stimuleringsmaatregelen die de al goedkope hernieuwbare energie verder laten groeien. Daarmee zou Nederland sneller, veiliger en goedkoper klimaatdoelen bereiken dan met een veelbelovende maar risicovolle kernstrategie.