Kerkscheuring in Christelijke Gereformeerde Kerken nu zeer nabij

In dit artikel:

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) staan feitelijk op het punt van een scheuring, ook al is die formeel nog niet afgerond. De breuk draait vooral om onverenigbare opvattingen over vrouwen in kerkelijke ambten: een groep die dit essentieel afwijst staat lijnrecht tegenover gemeenten die wél vrouwen als ouderling of diaken bevestigen. Pogingen van de generale synode om het kerkverband bestuurlijk op te knippen in een meer behoudend en een meer progressief deel mislukten tweemaal, waarna de synode voor het eerst wegging zonder een roepende kerk aan te wijzen — een precedent in de CGK-geschiedenis.

In juni kwamen op initiatief van de Rijnsburgse gemeente bijna zeventig behoudende CGK-gemeenten bijeen om een eigen koers te bepalen. Zij besloten onder meer op 3 oktober en 29 november in Veenendaal conventies te houden; tijdens het meest recente samenkomen werd vastgesteld op 21 maart een alternatieve algemene vergadering te beleggen die hetzelfde gezag zou moeten krijgen als een synode. Omdat twee concurrerende synodale structuren binnen één kerkverband onhoudbaar zijn, maakt deze stap een formele breuk zeer waarschijnlijk en voor velen onomkeerbaar, ook al is de laatste formele handeling — het daadwerkelijk houden van die alternatieve synode — nog niet gezet.

De ontwikkeling wordt breed gezien als een “kerkscheuring in slow motion”: een scheiding die zich in jaren voltrekt en teruggaat op decennia van groeiende afstand tussen linker- en rechterflank binnen de CGK. Interne leiders als de moderamenleden P.D.J. Buijs en A.D. Fokkema ervoeren de situatie als ernstig en emotioneel beladen. De feitelijke scheiding is al zichtbaar, de formele afronding lijkt slechts een kwestie van tijd.