Kees Verwey liet zijn schilderatelier langzaam veranderen in een enorme bende

In dit artikel:

Het Verwey Museum in Haarlem wijdt ter gelegenheid van Kees Verweys 125ste geboortedag een reeks tentoonstellingen aan de schilder (1900–1995). Centraal staan zijn karakteristieke stillevens en het in situ‑karakter van zijn atelier aan het Spaarne: een langzaam verrommeld werkhuis vol stof, schimmel en verzamelde objecten waarvan sommige nu naast de schilderijen in het museum zijn uitgestald, zoals een gipskopie van een Egyptische buste. Die rommel was geen slordigheid alleen maar een bewust levensprincipe, beïnvloed door zijn leermeester Henri Boot en het Tolstojiaanse idee dat de kunstenaar onthecht en sober behoort te leven; Verwey zag in verval juist de bron van verborgen kleinoden die zijn werk voedden.

Een verrassende en belangrijke component van de 125‑jaar‑presentatie is voor het eerst expliciete aandacht voor Jeanne Verwey‑Tilbusscher (1907–1990), zijn vrouw. Jeanne, afkomstig uit Groningen en opgeleid aan de Kunstnijverheidsschool, verhuisde in 1936 naar Haarlem, gaf jarenlang les aan de Haarlemsche Huishoud‑ en Industrieschool en trouwde in 1951 met Kees. Zij ondersteunde zijn tentoonstellingen en trad vaak als model op, maar haar eigen artistieke praktijk bleef lange tijd onderbelicht.

Het museum toont nu haar werk: tekeningen, aquarellen, patchwork, merk‑ en stoplappen, een met kralen gebreide tas en vooral een reeks kleine, kleurrijke borduursels uitgevoerd in de techniek van vrij borduren — losse steken op grof linnen, soms met florale motieven, soms geheel abstract. Veel van haar stukken zijn nog ongedateerd; het museumonderzoek naar haar oeuvre kan die context verder verduidelijken.

Onder de titel “125 jaar Kees Verwey, Streken van een meester” biedt de presentatie zowel een herwaardering van Verweys atelierpraktijk en esthetiek als een eerste publiek podium voor Jeanne Verwey‑Tilbusschers veelzijdige handwerk en beeldende werk.