Kamer steunt Baudet-debat over thoriumcentrales - kans op echte energieonafhankelijkheid voor Nederland
In dit artikel:
Voor het eerst in jaren staat thoriumenergie weer serieus op de agenda van de Tweede Kamer, vrijwel altijd aangezwengeld door Thierry Baudet (FVD). Zijn verzoek om een debat over deze vorm van kernenergie kreeg brede Kamersteun nadat hij wees op de recente presentatie in China van wat daar wordt neergezet als de eerste operationele thoriumreactor.
Thoriumreactoren — doorgaans bedoeld als gesmolten-zoutreactoren — gebruiken thorium in plaats van uranium. Het metaal is relatief overvloedig en betaalbaar, kan niet rechtstreeks voor kernwapens worden gebruikt en zou volgens voorstanders minder en minder langlevend radioactief afval opleveren. Voorstanders beweren dat dit type reactor betrouwbaar, goedkoop en energetisch soevereinieitbevorderend kan zijn: minder afhankelijkheid van Russisch gas, olie uit het Midden-Oosten of geïmporteerde technologie zoals zonnepanelen.
Nederland heeft volgens het artikel al decennia expertise op dit terrein. De TU Delft zou over patenten, laboratoria en modellen beschikken voor kleine modulaire thoriumreactoren, maar politieke weerstand — vooral van partijen die kernenergie afwijzen — heeft volgens de auteur innovatie jarenlang doen wegroesten. Terwijl landen als China, India en Noorwegen lijken door te pakken, zou ons land kansen hebben laten liggen uit electorale en ideologische overwegingen.
Het Kamerdebat dat Baudet afdwong, wordt in het artikel gepresenteerd als een mogelijk keerpunt: of Nederland benut zijn kennis en patenten en begint met opschaling van thoriumtechnologie, of het blijft vasthouden aan wat de auteur ziet als symbolische klimaatpolitiek en buitenlandse afhankelijkheid. De tekst is sterk politiek getint en verwijst herhaaldelijk naar tegenstanders die kernachtige kritiek zouden hebben gehad op thorium vanwege het “kernenergie-achtige” karakter.
Belangrijke nuance die ontbreekt in het betoog van de publicist maar relevant is voor lezers: thorium-gesmolten-zoutreactoren zitten nog in onderzoeks- en experimentele fases en kennen technische uitdagingen (materiaalcorrosie, brandstofcyclus en -hergebruik, regulering en certificering) en economische onzekerheden voordat ze op grote schaal commercieel inzetbaar zijn. Verschillende landen investeren weliswaar in ontwikkeling, maar commerciële, grootschalige uitrol ligt nog niet vast.
Kortom: dankzij Baudet komt thorium opnieuw serieus ter discussie in de Kamer, tegen de achtergrond van een recent Chinees project en een Nederlandse onderzoeksachtergrond. Het komende debat zal mede bepalen of Nederland de technische voorsprong wil verzilveren of dat politieke bezwaren ontwikkelingsmogelijkheden blijven blokkeren.