Kabinet schuift dure energierekening af op gemeenten - maar geeft ze nauwelijks geld om te helpen

In dit artikel:

Het kabinet schuift de verantwoordelijkheid voor hulp aan huishoudens met onbetaalbare energierekeningen door naar gemeenten en geeft hen daarvoor deze winter slechts 30 miljoen euro. Staatssecretaris Jurgen Nobel (VVD) zegt dat gemeenten met die middelen mensen kunnen helpen en dat er op langere termijn aan structurele verlaging van rekeningen gewerkt moet worden, maar critici noemen het bedrag symbolisch en veel te klein — minder dan een tiende van het eerdere landelijke noodfonds.

Lokale besturen hebben al gewaarschuwd dat de eerdere noodregelingen te laat en te beperkt waren; veel steun kwam pas nadat mensen al schulden hadden of afgesloten waren. Gemeenten kampen bovendien met tekorten op andere terreinen, zoals jeugdzorg en Wmo, en missen capaciteit om nieuwe hulpregelingen efficiënt uit te voeren. De toelichting van het ministerie dat bestaande regelingen voldoende zijn, botst met de praktijk van formulieren, voorwaarden en wachttijden.

De kritiek is politiek: het kabinet zou met zijn klimaatbeleid, belastingen en investeringen in de energietransitie (zoals windmolens, warmtepompen, biomassa en waterstof) de energierekening opdrijven, waarna de rekening bij lokale overheden en huishoudens terechtkomt. Tegenstanders vinden dat Den Haag beleidskeuzen maakt maar de pijn lokaal laat voelen, en beschuldigen de regering van het afschuiven van verantwoordelijkheid — zodat zij later kan zeggen dat zij wel financiële steun heeft geboden, terwijl gemeenten tekortschieten.

Kort gezegd: gemeenten krijgen een relatief klein, eenmalig bedrag om een nationaal probleem aan te pakken dat volgens critici door rijksbeleid is veroorzaakt. Zonder aanvullende structurele maatregelen en meer middelen lopen steeds meer gezinnen dit winterseizoen het risico in de kou te komen.