Jongeren in tijd van Rembrandt vertoonden opvallende paralellen met Gen Z: 'havermelkelite' van toen ergerde oudere generatie

In dit artikel:

Rembrandt, op 22-jarige leeftijd in 1628, portretteerde zichzelf met opvallende jongerencultuurelementen zoals een modieus kapsel en een gouden oorbel, wat historicus Benjamin Roberts deed denken aan hedendaagse Gen Z-studenten. In zijn boek "Seks, drugs en rock ’n’ roll in Rembrandts tijd" onderzoekt Roberts de jeugdcultuur van welgestelde jonge mannen in de Nederlandse Republiek van de vroege zeventiende eeuw en trekt parallellen met de huidige generatie. Net als nu groeiden ze op in een periode van welvaart en koesterden ze de neiging zich af te zetten tegen hun ouders, bijvoorbeeld door extravagante, wijde kleding en het lang laten groeien of zelfs groen verven van hun haar, wat leidde tot kritiek van oudere generaties.

In die tijd was Amsterdam doorspekt met tabaksrook, een nieuwe verslaving die via de overzeese handel was geïntroduceerd, en ook vrouwen rookten. Universiteitssteden zoals Leiden, waar Rembrandt opgroeide, kenden veel geweld; studenten droegen wapenstukken en kwamen vaak in dronken vechtpartijen terecht. Hoewel rockmuziek nog ontbrak, was zang met instrumentale begeleiding populair, ondersteund door betaalbare liedboekjes dankzij de boekdrukkunst. Deze liedjes bevatten vaak dubbelzinnige, seksuele teksten, wat illustreert hoe openhartig en minder preuts de maatschappij van toen was. Openlijke nieuwsgierigheid naar seksualiteit was normaal, in sterke tegenstelling met de vaak terughoudendere houding van tegenwoordig. Roberts onderstreept hiermee dat de verkenning en rebellie van jongeren tegen gevestigde normen een tijdloos fenomeen is.