Joke Bruijs liet zich niet kisten door opdringerige mannen: 'Ik was een lekker wijf, maar ik kon ook wat'

In dit artikel:

Joke Bruijs (1952–2025) groeide op in een arm Rotterdams gezin en werkte zich vanaf haar vroege tienerjaren op tot een van de meest veelzijdige en hardwerkende vrouwen van de Nederlandse amusementswereld. Al op haar dertiende zong ze in bandjes zoals The Spitfires en twee jaar later trad ze toe tot het Vara-dansorkest. Vervolgens maakte ze naam in cabaret bij onder meer Jan Blaaser, Don Quishocking en De Mounties, en werd ze een gevierd comédienne in film en televisie.

Haar samenwerking met Gerard Cox was bepalend voor haar carrière: ze leerden elkaar kennen bij Op losse groeven, kregen een relatie van veertien jaar en vormden decennialang een populair komisch duo in de nostalgische serie Toen was geluk heel gewoon (227 afleveringen), die bekroond werd met de Gouden Televizier-Ring. Ook later werkten ze regelmatig samen, onder meer in Bruijs’ laatste film Casa Coco, waar hun vertrouwde wederzijdse chemie opnieuw zichtbaar was.

Privé moest Bruijs veel obstakels overwinnen. Thuis kreeg ze weinig steun; haar vader worstelde met drank en had meer oog voor haar broers. In het vak werd ze vaak weggezet als het beeld van de blonde seksbom en kreeg ze soms te maken met opdringerige mannen en producenten — iets waar ze zich met kracht tegen verzette. Over haar imago verklaarde ze zelf: „Ik was een lekker wijf, maar ik kon ook wat.” Van het publieke gespeculeer over een vermeende relatie met ex‑Feyenoorder Jan Boskamp was ze duidelijk niet gediend.

Bruijs trouwde drie keer, maar koos bewust geen kinderen omdat haar werk altijd vooropstond; over kritiek zei ze: „Het zou pas egoïstisch zijn geweest als ik met dit beroep kinderen had genomen. Die zouden daar zeker onder geleden hebben.” Ze toonde zich een doorzetter: na een borstkankeroperatie stond ze naar eigen zeggen al snel weer op de planken.

Drie jaar geleden maakte ze bekend dat ze aan een progressieve vorm van Parkinson leed. Volgens Gerard Cox kampte ze sindsdien met spraak- en gezichtsverlies en geheugenproblemen; hij bezocht haar vaak en zong oude liedjes voor haar. Cox overleed zelf recent op 85‑jarige leeftijd. Bruijs laat een lange loopbaan na waarin zang, cabaret en acteertalent haar tot een bekende en geliefde persoonlijkheid in de Nederlandse entertainmentgeschiedenis maakten.