John Leerdam ontdekt slavernijverleden... aan zijn eigen kant: 'Mijn familie was plantage-eigenaar'

In dit artikel:

John Leerdam, voormalig PvdA-Kamerlid en directeur van het toekomstige Slavernijmuseum, ontdekte dat zijn eigen voorouders plantage-eigenaren waren op Saint Kitts en Nevis. Hoewel zijn familiegeschiedenis hem in de rol van 'dader' plaatst in plaats van 'slachtoffer', zet Leerdam zijn missie voort om de Nederlandse slavernijgeschiedenis te belichten en een inclusief museum te openen dat in 2030 moet worden geopend. Deze ontdekking zet vraagtekens bij de huidige collectieve schuldpolitiek rondom slavernij, waarbij schuld vaak eenzijdig wordt toegeschreven aan Nederlanders, terwijl werkelijk in diverse bevolkingsgroepen voorouders met verschillende rollen in slavernij voorkomen.

Critici waarschuwen dat het benadrukken van een zwart-witbeeld — zwart als slachtoffer en wit als dader — de geschiedenis simplificeert en sociale verdeeldheid in de hand werkt. Ze stellen dat het creëren van een nationaal museum dat vooral nadruk legt op schuld en boetedoening eerder indoctrinatie dan educatie zou zijn, zeker wanneer zelfs de directeur uit een familie van slaveneigenaren blijkt te stammen. De discussie rond excuses, herdenkingen en reparaties roept vragen op over wanneer de aandacht en financiële middelen voor dit onderwerp ophouden.

Leerdams persoonlijke verhaal illustreert de complexiteit van familiegeschiedenissen waarin licht en donker vervlochten zijn. Volgens velen is het tijd om de slavernijgeschiedenis met nuance en volwassenheid te benaderen, in plaats van eenzijdige schuldgevoelens te blijven benadrukken en daarmee politieke verdeeldheid te vergroten.