Je hebt boeken en muziek nodig in het leven, net als warmte | Column Henk Folkerts

In dit artikel:

De schrijver beschrijft hoe het werk van Groningse artiest Meindert Talma — musicus en auteur die zichzelf omarmt als “Nederlands Onbekendste Popster” — een tegelijk ongemakkelijk en plezierig gevoel oproept. Talma’s liedjes, boekenkoppen en podcasttunes roepen herkenbare, plattelandsachtige taferelen op; je voelt je er oncomfortabel bij, maar je blijft geboeid.

Dat ongemak gebruikt de auteur als brug naar een ernstiger onderwerp: regionale verschillen in energielasten. In de Randstad gaat gemiddeld zo’n 4 à 5 procent van het inkomen naar gas en elektriciteit, in Emmen en Zuidoost-Drenthe loopt dat op naar circa 7 à 8 procent. Dat lijkt klein op papier, maar betekent in de praktijk dat mensen buiten de Randstad vaker moeten kiezen tussen dagelijkse behoeften — een weekendje weg versus de verwarming een uurtje langer aanzetten — vooral omdat inkomens en financiële buffers in die regio’s lager zijn en huizen vaak slecht geïsoleerd.

De schrijver voelt zich ongemakkelijk bij het beeld dat warmte straks een luxeproduct dreigt te worden en benadrukt dat simpele oplossingen zoals een trui of korter douchen voor bewoners in slecht geïsoleerde woningen weinig soelaas bieden. Tegelijk erkent hij de kwaliteit van het platteland — ruimte en vrijstaande huizen — en hoopt hij dat het nieuwe kabinet dit soort ongelijkheid aanpakt, al is hij er pessimistisch over. Kort gezegd: culturele troost en fysieke warmte zijn beide essentieel, maar niet voor iedereen even beschikbaar.