"Jackie Kennedy van Azië" is niet meer: Thailand verliest koningin-moeder Sirikit (93) 

In dit artikel:

Oud-koningin Sirikit Kitiyakara is op 93‑jarige leeftijd rustig overleden in een ziekenhuis in Bangkok, zo maakte het paleis bekend. De weduwe van koning Bhumibol leed sinds vorige week aan een bloedinfectie met complicaties. Haar overlijden luidt een jaar van nationale rouw in, waarna een crematie en afscheidsceremonie met de hoogste eer plaatsvinden – hetzelfde ritueel dat ook opging na de dood van Bhumibol in 2016.

Sirikit, geboren in 1932 als dochter van een prins-diplomaat en een actrice, groeide op in Europa. Ze ontmoette haar toekomstige echtgenoot in Parijs en trouwde in 1950 op 17‑jarige leeftijd, vlak voor zijn kroning. Uit het huwelijk kwamen één zoon en drie dochters voort; hun zoon Maha Vajiralongkorn is inmiddels koning en staat samen met koningin Suthida aan het hoofd van het hof. Wie zijn opvolger wordt, is onduidelijk.

In de jaren zestig gaf Sirikit de Thaise monarchie een modern, westerse toets: ze volgde modestromingen, verscheen in tijdschriften en kreeg internationale aandacht. Tegelijk bleef ze actief op het platteland, waar ze zich inzette voor armoedebestrijding, volksgezondheid en verslavingszorg. Ze startte ook initiatieven voor natuurbehoud, zoals fokprogramma’s voor wilde dieren en projecten om bedreigde zeeschildpadden te redden.

Politiek bleef de monarchie in Thailand formeel boven partijen staan, maar Sirikit mengde zich soms subtiel in controverses; zo woonde ze in 2008 de begrafenis bij van een anti‑regeringsbetoger. Haar gezondheid verslechterde na een beroerte in 2012, waarna ze lange tijd niet meer openbaar verscheen.

Haar overlijden komt in een land waar de monarchie veel eer geniet, maar de instelling de afgelopen jaren ook met protesten te maken kreeg: tienduizenden vooral jonge Thai eisten vanaf 2020 hervormingen, onder meer van de strenge majesteitsschenniswet, en recent werden zware straffen opgelegd voor koningsbelediging.