Jaarlijks honderden miljarden tekort voor aanpassing aan veranderend klimaat

In dit artikel:

Het VN-Milieuprogramma (UNEP) waarschuwt in een nieuw rapport dat er over tien jaar jaarlijks ongeveer 310 miljard dollar nodig zal zijn om ontwikkelingslanden beter te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Huidige publieke financiering is veel lager: twee jaar geleden was er wereldwijd slechts zo’n 26 miljard beschikbaar — ruim twaalf keer minder dan nodig. UNEP spreekt van een "gaping gap" tussen behoefte en feitelijke middelen, waardoor levens en economieën in de armste landen ernstig worden bedreigd.

Co-auteur Pieter Pauw (TU Eindhoven) benadrukt dat arme landen, die zelf vaak weinig hebben bijgedragen aan de opwarming, onevenredig lijden en dat het voor de private sector moeilijk is om te investeren in aanpassingsmaatregelen omdat daar weinig winst mee te behalen valt; naar schatting kan de private sector 15–20% van de kosten dragen. Directeur Inger Andersen waarschuwt dat, zolang mitigatie achterblijft, de schade door extremen en economische verliezen alleen maar zal toenemen.

Het rapport verschijnt vlak voor COP30 in Brazilië en roept rijke landen op meer publieke én private middelen vrij te maken zonder de schuldenlast van kwetsbare staten te verhogen. Dat is relevant omdat ngo-onderzoek laat zien dat bijna twee derde van klimaatgeld als leningen wordt gegeven, wat schulden opjaagt — volgens Care Nederland leidt elke 5 euro ontvangen tot ongeveer 7 euro terugbetaling met rente. UNEP bekijkt voor het eerst ook inflatie-effecten en concludeert dat toezeggingen zoals het uitbouwen van 100 naar 300 miljard dollar tegen 2030 veel minder koopkracht hebben dan gedacht. De hoofdconclusie: klimaatrisico’s moeten bij elke beleidskeuze worden meegewogen en er is dringend meer rechtvaardige, niet-lenende financiering nodig.