Italië en Griekenland waarschuwen voor Russische invloed in Libië: "Bedreiging voor Europa groeit"
In dit artikel:
Italië en Griekenland waarschuwen dat de Russische invloed zich uitbreidt van Oekraïne naar Noord-Afrika, met name Libië. Volgens de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antonio Tajani, wil Rusland zijn militaire aanwezigheid van Syrië verplaatsen naar een nieuwe marinebasis in Oost-Libië. Deze strategische zet volgt op het verlies van een belangrijke bondgenoot in het Midden-Oosten na de val van het Assad-regime en stelt Rusland in staat om zijn invloed in Afrika te versterken, onder andere in landen als Mali en Tsjaad, waar Westerse troepen zich terugtrekken.
Libië is sinds de val van dictator Gaddafi in 2011 verdeeld tussen twee machtsblokken: de door de VN erkende regering (GNU) onder Abdul Hamid Dbeibeh in het westen, en generaal Khalifa Haftar met zijn Libyan National Army in het oosten. Deze partijen worden gesteund door verschillende buitenlandse mogendheden; Turkije ondersteunt Dbeibeh, terwijl Rusland, Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten Haftar steunen. Deze verdeeldheid heeft geleid tot chaos, gewapende milities en grootschalige smokkel, waardoor Libië een brandpunt is geworden voor migrantenstromen richting Europa. De migratiedruk nabij Griekse eilanden als Kreta en Gavdos is recent sterk toegenomen, wat Griekenland noopte om tijdelijk asielaanvragen te bevriezen.
De Europese Unie is verdeeld over haar steun aan de Libische partijen. De erkenning van Dbeibeh als overgangsregering is door sommige landen, zoals Frankrijk, afgenomen vanwege het uitblijven van verkiezingen. Ook liep een recente EU-diplomatieke missie naar Oost-Libië uit op een mislukking toen de delegatie werd uitgewezen door Haftar’s regering.
Libië's instabiliteit, gecombineerd met de groeiende invloed van Rusland die mogelijk militaire raketten kan plaatsen, vormt een directe bedreiging voor Europa, met name voor Italië en Griekenland vanwege hun geografische nabijheid en historische banden met Libië. Economisch gezien hebben deze landen ook belangen in Libië’s olie- en gassector. Turkije’s steun aan de westerse Libische regering bemoeilijkt de situatie voor Griekenland, vooral vanwege een omstreden maritiem verdrag tussen Turkije en Libië dat gevolgen heeft voor zeegrenzen nabij Griekse eilanden.
Experts pleiten voor meer betrokkenheid van de NAVO om de veiligheid in de regio te verbeteren, maar erkennen dat het lastig is om de macht van zwaarbewapende milities en illegale netwerken, die handelen in mensen, wapens en olie, terug te dringen. De situatie in Libië blijft daarmee een complex geopolitiek knelpunt met grote gevolgen voor de Europese veiligheid en migratieproblematiek.