Oorlog raakt Israëlische economie: 'Inzet reservisten heeft ontwrichtend effect'

In dit artikel:

Na twee jaar oorlog in Gaza staat de Israëlische economie onder flinke druk: hoge militaire uitgaven, massale oproep van reservisten en schade aan de internationale reputatie remmen herstel, terwijl een wapenstilstand wel enige ademruimte biedt.

Volgens het ministerie van Financiën bedroegen de militaire kosten in 2024 ruim 112 miljard sjekel (ongeveer 29 miljard euro); in 2025 zijn de oorlogskosten, inclusief luchtafweer en wapens, inmiddels opgelopen tot zo’n 80 miljard euro. Desondanks toont de economie volgens econoom Alon Eizenberg verrassende veerkracht: veel werk kon op afstand doorgaan, waardoor delen van het bedrijfsleven bleven functioneren. De belangrijkste rem op groei is echter de langdurige inzet van reservisten en de daarmee gepaarde onzekerheid, wat vooral kleine en middelgrote ondernemingen raakt wanneer eigenaren of sleutelmedewerkers worden opgeroepen.

Ook op de lange termijn vormt het conflict een last: Israël verwacht na de oorlog een groter permanent leger nodig te hebben voor veiligheid, wat structureel meer kosten betekent. Daarnaast waarschuwt de gouverneur van de centrale bank, Amir Yaron, dat reputatieschade buitenlandse handel en investeringen kan verminderen. Werkgeversvoorzitter Ron Tomer signaleert al terugtrekkende Europese klanten, al zijn het vooralsnog vooral enkele gevallen.

Midden-Oostenexpert Paul Aarts waarschuwt dat politieke reacties zoals het opschorten van het EU-associatieakkoord veel grotere economische gevolgen kunnen hebben en Israël verder isoleren. Of de huidige wapenstilstand duurzaam is en of diplomatieke stappen uitblijven, blijft ongewis; dat bepaalt in sterke mate of de economie kan herstellen of langdurig verzwakt blijft.