NU+ | Israël torpedeert vredesproces met aanval in Qatar: 'Misdadige actie'
In dit artikel:
Dinsdagmiddag rond 15.00 uur (Nederlandse tijd) vonden explosies plaats in Doha nadat Israël een luchtaanval uitvoerde op hoge Hamas-leden die zich in Qatar zouden bevinden. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu nam de verantwoordelijkheid voor de operatie, die volgens verschillende media gericht was op een Hamas-onderhandelingsdelegatie. Hamas zegt dat veel leiders de aanslag hebben overleefd; Al Jazeera meldde dat een zoon van Hamas-voorman Al-Hayya is omgekomen.
De aanval heeft directe politieke en diplomatieke gevolgen. Qatar — dat samen met Egypte als bemiddelaar optrad tussen Israël en Hamas en nauwe banden onderhoudt met de VS — kondigde aan per direct te stoppen met de bemiddeling in de Gazaoorlog. Analisten stellen dat de kans op een wapenstilstand hierdoor sterk is verkleind: onderhandelingen waren al onzeker, maar zo’n extraterritoriale confrontatie maakt een compromis nog onwaarschijnlijker en vergroot de wrok in de regio.
Twee Midden-Oostenexperts die in het artikel aan het woord komen, plaatsen de gebeurtenis in bredere context. Peter Malcontent (Universiteit Utrecht) zegt dat de actie niet alleen een wapenstilstand verder wegduwt, maar ook de verhoudingen met Arabische landen schaadt. Paul Aarts (Universiteit van Amsterdam) noemt de aanval schokkend en wijst op de lange reeks gevallen waarin Israël doelpersonen buiten eigen grondgebied heeft opgezocht; hij kwalificeert de actie als in strijd met internationaal recht. Beide experts verwachten dat andere Arabische staten, zoals de Verenigde Arabische Emiraten, hun diplomatieke koers zullen heroverwegen — de VAE riepen al solidariteit met Qatar uit en bestempelden de actie als verraderlijk.
Er is ook ophef over de rol van de Verenigde Staten: internationale media meldden dat het Witte Huis vooraf op de hoogte was en Israëlische media spreken zelfs over toestemming. Dat wekt kritiek gezien het recente Amerikaanse initiatief voor een wapenstilstand; de timing — Hamas-onderhandelaars die bijeenkwamen om een voorstel te bespreken en kort daarna een aanval — wordt door critici als hypocriet ervaren.
In Israël zelf groeit de kritiek op de regering: sommige burgers vinden dat de autoriteiten onvoldoende doen voor de vrijlating van gijzelaars in Gaza en vermoeden dat onderhandelingen vooral een schijnvertoning zijn. Malcontent waarschuwt dat het incident de weg effent naar een hardere lijn richting Gaza, mogelijk zelfs een naar totale bezetting en voortdurende vervolging van Hamas.