Islamitische Republiek staat op instorten volgens nieuw rapport uit Londen
In dit artikel:
De Londense denktank Henry Jackson Society concludeert in een deze week verschenen rapport dat het Iraanse regime op instorten staat. De onderzoekers onderbouwen dat beeld met recente ontwikkelingen en met cijfers van de Verenigde Naties die Teheran verwijten dit jaar bijna 900 executies te hebben uitgevoerd als instrument van intimidatie. Volgens het rapport probeert de staat de toenemende wrijving in de samenleving met brute repressie te onderdrukken, maar daarmee vergroot zij juist het risico op verdere onrust.
Het regime kreeg de afgelopen anderhalf jaar zware klappen: in april 2024 zouden Iraanse luchtverdedigingssystemen door Israël zijn verwoest, vervolgens werden Hezbollah-leiders uitgeschakeld en zou het Assad-regime in Syrië zijn gevallen. De definitieve hardnekkige klap kwam in juni 2025 tijdens de zogenoemde Twaalfdaagse Oorlog, toen Israël en de VS samen Iraanse nucleaire en ballistische faciliteiten bestookten en meerdere hoge commandanten van de Revolutionaire Garde uitschakelden. De impact was zodanig dat opperste leider ayatollah Khamenei zich naar verluidt in een bunker terugtrok en niet effectief kon bevelen, wat volgens het rapport zowel de strategische capaciteit als de persoonsverheerlijking rond zijn persoon aantast.
De denktank waarschuwt dat een regime-instelling zonder voorbereiding kan leiden tot een machtsvacuüm of burgeroorlog en pleit voor internationale planning voor een overgangsperiode. Tegelijk ziet ze kansen: een cultureel liberale oppositie die economisch en maatschappelijk ontevreden is, kan vruchtbaar terrein vinden als er steun en een duidelijk plan voor ‘de dag erna’ komt. Maar waakzaamheid blijft geboden: ondanks verzwakking blijft het regime volgens de onderzoekers een veiligheidsdreiging doordat het probeert zijn nucleaire capaciteiten te herstellen en invloed via terreur te exporteren.