Is vrede in Gaza dichterbij nu Hamas vredesplan van Trump deels steunt? "Vraag is hoeveel onderhandelingsmarge er nog is bij Israël"
In dit artikel:
Hamas heeft voorlopig een voorzichtige instemming gegeven met het 20-puntenplan van Donald Trump: het zegt akkoord te gaan met de vrijlating van alle nog resterende gijzelaars (levend of dood) en met overdracht van het bestuur van de Gazastrook aan een Palestijns orgaan van onafhankelijke technocraten. Die toezeggingen worden echter meteen omgeven door veel voorbehouden en de beweging wil over tal van vage punten verder onderhandelen.
Midden-Oostenexperts wijzen erop dat de reactie van Hamas niet onverwacht was: het plan van Trump bevatte bij de presentatie al veel openstaande details. Hamas vraagt garanties dat Israël zich aan eventuele afspraken houdt en wil duidelijke afspraken over de timing en voorwaarden van de gijzelaarsvrijlating. Een belangrijk twistpunt is dat Hamas stelt dat het onrealistisch is om alle gevangenen binnen 72 uur vrij te laten, en dat het zekerheid wil dat Israël niet direct weer begint met bombarderen of een bezetting van Gaza als de gijzelaars vrijkomen — zij beschouwen die gevangenen als een sleutelonderhandelingsmiddel.
Internationaal lijkt er wel bereidheid om verder te praten: de Verenigde Staten reageerden snel en positief op Hamas’ antwoord, en bemiddelaars als Qatar en Egypte zeggen klaar te staan om de onderhandelingen te hervatten. Qatar heeft al aangegeven met Egypte en andere partijen de volgende stappen te organiseren; Egypte overweegt ook een conferentie waar Palestijnse fracties samenkomen over bestuur en toekomst van Gaza. Trump zelf wil volgens berichtgeving snel zaken afronden, maar dat kan betekenen dat zijn voorgestelde ‘Vredesraad’ mogelijk moet wijken als Palestijnen meer zeggenschap eisen.
De grootste onzekerheid ligt binnen Israël. Premier Benjamin Netanyahu heeft zich publiekelijk achter het plan geschaard, maar dat gebeurde naar verluidt meer uit nood dan overtuiging; zijn uiterst rechtse ministers en coalitiepartners zijn tegen compromissen die hernieuwde Palestijnse autonomie toelaten en koesteren plannen voor annexatie en nieuwe nederzettingen. Analisten verwachten dat het moeilijk wordt dit plan binnen de Israëlische regering te verkopen — en dat dat de doorslaggevende hindernis zal zijn.
Kortom: er is een eerste stap richting overeenkomst doordat Hamas enkele kernpunten accepteert, maar de vele onduidelijkheden, de rol van gijzelaars als onderhandelingsmiddel en vooral politieke tegenstand in Israël maken het huidige vooruitzicht op een snel, sluitend vredesakkoord nog twijfelachtig.