Is einde oorlog in Oekraïne wat dichterbij gekomen na topontmoeting in Witte Huis? "Nee, dit was politiek theater"
In dit artikel:
Er is geen wapenstilstand in Oekraïne afgedwongen tijdens het recentelijke topoverleg in het Witte Huis, ondanks dat er door sommige waarnemers kortstondig optimisme werd gevoeld na afspraken over zogenaamde Amerikaanse 'veiligheidsgaranties' en de mogelijkheid van een gesprek tussen president Trump en president Poetin. Europese leiders reisden naar Washington om Trump dichter bij de Europese eis te krijgen: eerst een staakt‑het‑vuren, dan vredesonderhandelingen. Dat lukte niet; Trump ligt opvallend dicht bij Poetins lijn, waardoor Rusland in staat blijft door te vechten.
VRT NWS‑Amerika‑kenner Björn Soenens en Laurien Crump (Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Radboud) reageren kritisch: zij noemen de bijeenkomst vooral politiek theater. De beloofde garanties worden als vaag en onduidelijk beoordeeld, en Poetin heeft expliciet gezegd geen NAVO‑troepen in Oekraïne te willen. Wie die garanties dan concreet moet waarborgen blijft onduidelijk. Zelensky lijkt tevreden met elke Amerikaanse toezegging na eerdere signalen dat de VS de steun volledig zou kunnen stopzetten, maar experts waarschuwen dat het voor Oekraïne op termijn slechter kan uitpakken dan de eerste indruk doet vermoeden.
Ook inhoudelijk blijft zorg: het idee van territoriale ruilen staat nog altijd ter discussie. Trump lijkt ervan uit te gaan dat al door Rusland veroverde gebieden feitelijk Russisch zijn en zou zelfs instemmen met ruiling van gebieden die nog niet door Rusland zijn ingenomen — een ontwikkeling die de kans op verdere Russische expansie niet uitsluit. Dat maakt de vooruitzichten op een eerlijk en duurzaam akkoord problematisch.
Diplomatiek is het positief dat de communicatielijnen openblijven en dat er gesprekken mogelijk zijn; in theorie zou dat een noodzakelijke voorwaarde voor onderhandelingen kunnen zijn. In de praktijk lijken de kansen op daadwerkelijke vredesonderhandelingen klein: Rusland toont geen haast, en een ontmoeting tussen Zelensky en Poetin, al technischer gezien dichterbij, zal volgens deskundigen zeker weken tot maanden — mogelijk zelfs jaren — vergen om reëel te worden.
Tegelijkertijd is er een duidelijk politiek motief voor Trump: een rol als bemiddelaar en vredestichter kan binnenlandse problemen en negatieve publiciteit, zoals de verbanden met de zaak‑Epstein, relativeren. Experts vermoeden dat Trump ook internationaal prestige en zelfs een Nobelprijs voor de Vrede ambieert, wat zijn houding richting Oekraïne mede zou kunnen verklaren. Kortom: meer symboliek dan substantiële doorbraken, met grote onzekerheden over wat er concreet bereikt wordt.