Iran om tafel met Europese landen over nucleair programma na dreiging nieuwe sancties
In dit artikel:
Iran hervat volgende week de onderhandelingen met de drie Europese ondertekenaars van het nucleaire akkoord uit 2015 — Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland (de zogeheten E3). De stap volgt op een telefoongesprek tussen de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken en zijn Europese collega’s, na dreigementen van die landen om nieuwe sancties in te stellen als Teheran vóór 31 augustus geen bevredigende oplossing zou vinden.
De Franse minister van Buitenlandse Zaken benadrukte via X dat de tijd dringt; ook de Duitse minister bevestigde de hervatting van gesprekken en waarschuwde dat sancties opnieuw van kracht kunnen worden als er geen akkoord komt. De laatste formele ontmoeting tussen Iran en de E3 vond plaats op 20 juni, toen het conflict met Israël hoog oplaaide en er geen vooruitgang werd geboekt.
Achtergrond is het met de VS en andere mogendheden in 2015 gesloten JCPOA-akkoord, waarbij Iran beperkte verrijking van uranium accepteerde in ruil voor sanctieverlichting. Na de Amerikaanse terugtrekking onder president Trump in 2018 bleef Iran onder wrijving met de overige partijen opereren. De zorgen van Europese landen zijn recent toegenomen, zeker nadat Iran begin juli de samenwerking met het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) opschortte — een maatregel die volgde op grootschalige aanvallen op Iraanse nucleaire faciliteiten door Israël en de VS.
Een centraal onderwerp bij de gesprekken zal het herstel van IAEA-toegang tot Iraanse sites zijn; naast politieke besprekingen zijn er vergaderingen tussen Iraanse diplomaten en IAEA-functionarissen gepland in Wenen. Het IAEA had eerder kritisch geconstateerd dat Iran informatie achterhield en afspraken schond, en dat het land de technologische drempel naar mogelijk wapengebruik naderde, zonder dat er bewijs was dat er daadwerkelijk aan een kernwapen werd gewerkt.
Hoe groot de schade is door de aanvallen op Iraanse faciliteiten blijft onduidelijk: er is zichtbare schade, maar partijen verschillen van mening over de omvang. Iran beklemtoont dat het diplomatieke spoor openhoudt en alleen oplossingen accepteert die zijn nationale belangen waarborgen.