Intervision van start, het Russische songfestival voor 'traditionele waarden'
In dit artikel:
Rusland bereidt de herstart voor van het Intervision Songfestival, gepresenteerd als modern, Russisch alternatief voor het Eurovisie Songfestival. Het initiatief ontstond in 2023 en kreeg in februari van dit jaar officieel groen licht via een decreet van president Vladimir Poetin. Moskou wil van Intervision een jaarlijkse manifestatie maken die naar eigen zeggen traditionele waarden uitstraalt en cultureel pluralisme benadrukt binnen een zogenoemde multipolaire wereld.
De onmiddellijk aanjager van het nieuwe evenement was de uitsluiting van Rusland van Eurovisie in 2022 na de inval in Oekraïne. Voor deze eerste moderne editie schreven zich naast Rusland nog zo’n 21 landen in, waaronder meerdere BRICS-landen, voormalige Sovjetrepublieken en deelnemers uit Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Lavrov staat Intervision open voor deelnemers uit alle landen; in de praktijk bleek de Verenigde Staten het enige westerse land dat aanvankelijk deelnam. De Amerikaanse zanger B. Howard trok zich op het laatste moment terug en werd vervangen door Vassy, een Grieks-Australische zangeres die in de VS woont. Russische media hebben haar eerdere pleitbezorging voor LHBTI-rechten grotendeels genegeerd, wat aansluit bij het strenge klimaat in Rusland waar openbaar tonen van LHBTI-sympathie riskant kan zijn — de Russische rechterlijke macht heeft een zogenoemde internationale LHBT-beweging zelfs als extremistisch bestempeld.
Intervision wordt in Moskou gepositioneerd als tegenhanger van Eurovisie: minder westerse invloed, meer nadruk op “traditionele” normen en optredens in de eigen taal van de deelnemers. De organisatie voert in aanloop naar het festival een omvangrijke reclamecampagne. Bruggen in Moskou zijn versierd met vlaggen, er staat een aftelklok nabij het Kremlin en er zijn berichten dat vooropnamen met honderden ingehuurde figuranten zijn gemaakt om op televisie een enthousiasmerend beeld van massale steun te creëren; sommige deelnemers kregen zelfs buitenlandse kledij en vlaggen aangereikt.
Vanuit artiestenperspectief is de Russische zanger Shaman (Jaroslav Dronov) genoemd als favoriet: hij behaalde nationaal bekendheid met patriottische nummers sinds de oorlog in Oekraïne en past goed bij de officiële retoriek. Het format wijkt op een cruciaal punt af van Eurovisie: het publiek kan kennelijk niet meebepalen wie wint; beslissingen liggen bij een internationale jury en de hoofdprijs bedraagt ruim 300.000 euro. Historisch gezien bestaat Intervision al sinds de jaren zestig als Oostblokantwoord op Eurovisie, maar het festival raakte daarna in vergetelheid; de huidige herlancering moet die traditie nieuw leven inblazen en tegelijk Russische culturele invloed uitdragen.