Internationaliseringsmonitor 2025, tweede editie
In dit artikel:
Het CBS publiceert een nieuwe editie van de Internationaliseringsmonitor, onderdeel van het ontwikkelprogramma Globalisering (in opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken). De monitor brengt inzichtelijk op welke manieren globalisering de Nederlandse economie en samenleving raakt — via handel, investeringen, productieketens, werk en inkomen — en verschijnt twee keer per jaar.
De uitgave bevat acht thematische hoofdstukken. Onderzoek richt zich onder meer op het belang van multinationals voor Nederland en op de wisselwerking tussen verschillende bedrijfstypen. Drie handelsconflicten tussen de EU en de VS worden geanalyseerd: het al lang slepende geschil rond staatssteun aan vliegtuigbouwers Airbus en Boeing, de Amerikaanse staal- en aluminiumheffingen uit 2018 en de daaropvolgende Europese vergeldings- en vrijwaringsmaatregelen. Met een nieuw CBS-dataset worden voor het eerst de kosten voor de Nederlandse toeleveringsketen in kaart gebracht als gevolg van Amerikaanse heffingen en tegenmaatregelen in de periode 2015–2022.
Verder onderzoekt de monitor de effecten van het handelsverdrag CETA op Nederlandse bedrijven en introduceert zij een nieuwe grensoverschrijdende prijs- en volume-index, waarmee reële veranderingen in goederenimport en -export op product- en landniveau beter te analyseren zijn. Er is speciale aandacht voor exportintensiteit van bedrijven (met nadruk op de industrie) en voor de vraag of exportproductiviteit voortkomt uit innovatie of schaalvoordelen. Ten slotte belicht het rapport arbeidsmarkteffecten: hoe werkgelegenheid, opleidingsachtergrond en beroepsstructuur verschillen bij incidentele en structurele exporteurs en bij multinationals, op basis van microdata.
Het onderzoeksprogramma combineert uiteenlopende bronnen en microdata met geavanceerde statistische technieken (zoals input-outputanalyse) om praktische, beleidsrelevante en wetenschappelijke inzichten te leveren over de mate en gevolgen van Nederland’s verwevenheid met de wereldhandel.