ING-hoofdeconoom waarschuwt: "Economie draait goed, maar bedrijven investeren nauwelijks door politieke chaos"

maandag, 3 november 2025 (15:37) - Dagelijkse Standaard

In dit artikel:

Marieke Blom, hoofdeconoom van ING, waarschuwt dat de ogenschijnlijke kracht van de Nederlandse economie misleidend is. In een interview in Goedemorgen Nederland (WNL, NPO 1) zei ze maandag dat de economie “relatief goed draait”, maar dat die prestaties grotendeels worden gedragen door tijdelijke overheidssteun en niet door structureel ondernemerschap of investeringen. Belangrijke indicatoren als lage werkloosheid, herstel van de koopkracht en groei boven het Europees gemiddelde verhullen volgens haar dat bedrijven terughoudend zijn met investeren omdat politieke onduidelijkheid en beleidswisselingen het ondernemersvertrouwen ondermijnen.

Blom noemt meerdere oorzaken: het verdwijnen van het thema bestaanszekerheid uit het politieke debat nadat tijdelijke compensaties (koopkrachtsteun, subsidies) de directe pijn hebben verzacht; een politiek klimaat dat wordt gedomineerd door incidentenpolitiek waarin kabinetten snel kappen en plannen na goedkeuring uiteenrafelen door eindeloze overleggen en lobbyvorming; en een toegenomen regulering met klimaatwetten, stikstofregels en hogere lasten die ondernemers belemmeren. Haar kernpunt: “Bedrijven investeren weinig” — ze wachten af omdat geen enkele sector weet waar die aan toe is.

De gevolgen zijn concreet: stilvallende investeringen bedreigen toekomstige groei omdat de huidige activiteit grotendeels door staatssteun wordt gefinancierd. Zodra die middelen wegvallen, kan de motor sputteren. Bovendien werkt de onvoorspelbaarheid van beleid als afschrikmiddel voor investeerders; Blom ziet kapitaalstromen naar landen met voorspelbaarder condities zoals Duitsland, Polen of Tsjechië.

Blom pleit voor een ander politiek traject: minder micromanagement, minder extra fondsen zonder heldere condities, en vooral meer voorspelbaarheid en ruimte voor ondernemers om zelf te investeren en groeien. Ze waarschuwt dat Nederland zijn reputatie als betrouwbaar vestigingsland verliest als Den Haag doorgaat met gefragmenteerd en wisselvallig beleid.

Kortom: cijfers lijken goed, maar de onderliggende dynamiek is kwetsbaar. Zonder beleidszekerheid en hernieuwd ondernemersvertrouwen staan de groeivooruitzichten onder druk — en daar ligt volgens Blom een dringende taak voor het nieuwe kabinet.