Infrageluid van ontploffende asteroïde boven Frankrijk reikte tot Rusland

In dit artikel:

Op 13 februari 2023 viel asteroïde 2023CX1 boven Normandië uiteen op ongeveer 28 kilometer hoogte; vrijwel alle opgeslagen energie kwam in één keer vrij in een explosie waarvan het KNMI infrageluid registreerde. Infrageluid zijn atmosferische trillingen onder de hoorgrens (<20 Hz) die bij grote verstoringen ontstaan, zoals explosies of vulkaanuitbarstingen, en zich over zeer grote afstanden kunnen voortplanten.

Omdat de asteroïde enkele uren voor de inslag was ontdekt, stonden onderzoekers en meetinstrumenten paraat en kon de gebeurtenis op veel manieren worden vastgelegd. Het KNMI nam de infrasignalen op met meetstations in De Bilt en bij Exloo (op circa 450–550 km afstand), maar het signaal bleek zelfs tot een station in Rusland op ongeveer 5.500 km afstand meetbaar. KNMI-seismoloog Jelle Assink benadrukt dat het rustige weer en de vroege detectie uitzonderlijk waren: "Alle instrumenten stonden klaar."

Het internationale onderzoek, gepubliceerd in Nature Astronomy, betrok specialisten van verschillende instituten en had als doel beter begrip te krijgen van asteroïden en hoe de aarde tegen zulke objecten beschermd kan worden. Vrijwilligers en wetenschappers doorzochten het land; binnen twee dagen werd het eerste fragment gevonden en uiteindelijk werden meer dan honderd stukjes over een strooiing van zo’n 8 kilometer verzameld.

De explosie had een geschatte kracht van ongeveer 0,3 kiloton — veel kleiner dan de 15 kiloton van de atoombom op Hiroshima, maar groot genoeg om infrageluid wereldwijd detecteerbaar te maken. Dergelijke waarnemingen zijn belangrijk voor zowel het terugvinden van meteorietmateriaal als voor monitoringsystemen die atmosferische explosies en potentiële gevaren volgen.