Informaticus Michel Portier luidt noodklok over 'meekijkende' overheid: 'Ze weten al veel over ons, maar ze willen nog meer weten'
In dit artikel:
Informaticus Michel Portier luidt onlangs de noodklok: naar zijn oordeel nemen overheden samen met grote technologiebedrijven steeds meer instrumenten in gebruik die privécommunicatie en digitale identiteit kunnen ondermijnen. Centraal staat de vrees voor zogenoemde “chat control” — technieken waarbij berichten, uploads of andere persoonlijke data automatisch worden gecontroleerd op vermeende illegale inhoud — en de neiging om die controles dichter op of zelfs in de apparaten van gebruikers te leggen.
Portier waarschuwt dat zulke maatregelen de bescherming van end-to-end-encryptie aantasten en een glijdende schaal naar grootschalige surveillance mogelijk maken. Praktisch effect: meer metadata en inhoud komen in handen van bedrijven en soms ook van opsporingsdiensten, waardoor profielen kunnen ontstaan en fouten in automatische systemen onschuldige burgers kunnen schaden. Daarnaast noemt hij het risico dat digitale identiteiten en gekoppelde diensten (zoals betaal- of overheidsdiensten) gebruikt worden om gedrag te monitoren of te reguleren, met consequenties voor burgerrechten en vrijheid van meningsuiting.
De discussie speelt vooral de laatste jaren in Europa en elders, waar beleidsmakers zoeken naar manieren om misbruik via chatapps en platforms te bestrijden. Portier en andere experts benadrukken echter dat veiligheid niet zonder garanties voor privacy en rechtsbescherming mag komen. Ze wijzen op alternatieven en waarborgen: behoud van sterke encryptie, minimale gegevensverzameling, onafhankelijke controle op opsporingsbevoegdheden, transparantie over detectiesystemen en duidelijke juridische kaders die misbruik voorkomen.
Kortom: volgens Portier brengt de combinatie van staatsmacht en technologische middelen een reële bedreiging voor persoonlijke levenssfeer en democratische vrijheden met zich mee, tenzij er strikte technische, juridische en maatschappelijke waarborgen worden ingevoerd. Open debat, heldere wetgeving en technologische ontwerpkeuzes die privacy vooropstellen zijn volgens experts essentieel om een balans tussen veiligheid en grondrechten te behouden.